Son dönemlerde Afrika’da sıtmanın neden olduğu ölüm oranları, durumun koronavirüsten daha kötü olduğunu gösteriyor! Nature dergisinde yayınlanan son çalışma, sıtma parazitlerinin, bu hastalığın tedavisinde kullanılan bir ilaç olan artemisinin direncine sahip olduğunu ortaya koydu. Araştırmacılar bunun kıtada “büyük bir halk sağlığı tehdidi oluşturacağı” konusunda uyarıyor. Peki sıtma nedir ve belirtileri nelerdir? Nasıl bulaşır? Afrika’da artemisinin dirençli sıtma parazitlerinden kaynaklı ölümler neden artıyor? öğrenmek için okumaya devam edin.
Sıtma Nedir?
Sıtma, enfekte dişi Anofel sivrisineklerinin ısırıkları yoluyla insanlara bulaşan, parazitlerin neden olduğu ve hayatı tehdit eden bir hastalıktır. Sıtmaya Plasmodium parazitleri neden olur. Parazitler, “sıtma vektörleri” adı verilen enfekte dişi Anofel sivrisineklerinin ısırıkları yoluyla insanlara bulaşır. İnsanlarda sıtmaya neden olan 5 parazit türü vardır ve bu türlerden 2’si – P. falciparum ve P. vivax – en büyük tehdidi oluşturmaktadır. DSÖ 2018’de P. falciparum paraziti, Afrika bölgesindeki tahmini sıtma vakalarının% 99,7’sinden sorumlu olduğunu belirtti.
Sıtma Belirtileri Nelerdir?
Sıtma, akut ateşli bir hastalıktır. Bağışıklığı olmayan bir kişide semptomlar genellikle enfekte sivrisinek ısırığından 10-15 gün sonra ortaya çıkar. İlk sıtma belirtileri ateş, baş ağrısı ve titreme olabilir ve sıtma teşhisinin konması da zor olabilir. P. falciparum paraziti kaynaklı sıtma, 24 saat içinde tedavi edilmezse ciddi hastalığa dönüşebilir ve genellikle ölümle sonuçlanabilir.
Plasmodium cinsi parazitlerin neden olduğu sıtma, önemli bir halk sağlığı sorununu temsil eder. 89 ülkede neredeyse 3.2 milyar insan (neredeyse dünya nüfusunun yarısı), şu anda aşı bulunmayan hastalığa yakalanma riski altındadır. Her yıl 200 milyondan fazla vaka ve 400.000’den fazla ölüm yaşanıyor.
2008 yılından bu yana, Güneydoğu Asya’da (Kamboçya, Tayland, Vietnam, Myanmar ve Laos) artemisinin türevlerine direnebilen parazitler giderek yaygınlaşmaktadır. 15 yıldan fazla bir süredir, Plasmodium falciparum’un neden olduğu sıtma hastalıklarının tedavisi, DSÖ tarafından onaylanan en etkili ilaç olan artemisinin temelli kombinasyon terapilerine (ACT’ler) bağlıydı.
ACT ile tedavi edilen bireylerin kan dolaşımından parazitlerin temizlenmesinde gecikmeye yol açan bu direnç, şu anda hastalıkla mücadele çabalarını engelleyebilecek ciddi bir tehdittir.
