Yapılan son araştırmalar N-asetil sisteinin, hem akut hem de kronik olanlar dahil olmak üzere bir dizi sağlık durumu için etkili ve güvenli bir tedavi seçeneği olduğunu göstermektedir. Sistein hem vücutta üretilebildiği hem de tavuk, yoğurt, yumurta ve baklagiller gibi hayvansal ve bitkisel gıdalarda bulunduğu için yarı temel bir amino asit olarak kabul edilir. N-asetil sistein ek bir sistein formudur ve yalnızca takviyeler yoluyla vücuda alınabilir. Yeterli N-asetil sistein tüketmek, çok sayıda hücresel aktiviteyi düzenlemede anahtar rol oynayan ve bağışıklık sistemini kontrol altında tutmaya yardımcı olan, vücudumuzdaki en güçlü antioksidan glutatyonun yenilenmesi de dahil olmak üzere çeşitli sağlık nedenleri için önemlidir. Peki N-asetil sistein faydaları nelerdir? N-asetil sistein dozu, kullanımı ve yan etkileri dahil olmak üzere tüm bilmeniz gerekenler.
N-Asetil Sistein Faydaları
Güçlü bir antioksidan olan NAC takviyesi mukoza salgılarını hafifleten ve glutatyon aktivitesini artıran mukolitik bir ilaçtır. Peki N-asetil sistein takviyesi ne işe yarar? En yaygın kullanımlarından bazıları şunlardır;
- Enflamasyonu azaltma,
- Karaciğeri koruma
- İlaç toksisitesini önleme
- İnsülin direnci,
- PCOS (Polikistik Over Sendromu)
- Glutatyon adı verilen antioksidan seviyelerinin artması
Son dönemlerde besin takviyesi olarak kullanımı artan N-asetil sistein faydaları şunlardır;
1. Güçlü Antioksidan Glutatyon Oluşumuna Yardımcı Olur
N-asetil sistein öncelikle antioksidan üretimindeki rolü nedeniyle değerlidir. N-asetil sistein (glutamin ve glisin ile birlikte), insan vücudundaki tartışmasız en önemli antioksidan olan glutatyonu üretmek için gerekli olan bir amino asittir. En önemli N-asetil sistein etki mekanizması, antioksidan ve antienflamatuar özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Bunlar, glutatyon seviyelerini artırma, vücuttaki hücrelere ve dokulara zarar verebilecek serbest radikalleri etkisiz hale getirmeye yardımcı olma ve oksidatif stresi azaltma kabiliyetinden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle, karaciğer hastalığı, Alzheimer hastalığı, Parkinson hastalığı, kalp hastalığı ve hatta kanser gibi birçok rahatsızlıkla mücadele için de önemlidir. Glutatyon seviyenizi artırmanın doğal yolları ile ilgili bilgi almak için buradaki yazıyı inceleyebilirsiniz.
2. Hem Erkeklerde Hem de Kadınlarda Doğurganlığı Artırabilir
Hamilelik sırasında N-asetil sistein güvenli midir? Çalışmalar, NAC tedavisinin anne veya bebek için zararlı etkileri olmadığını göstermiştir. Gebe kalmaya çalışan tüm çiftlerin yaklaşık %15’i kısırlıktan etkilenir. Bu vakaların neredeyse yarısında, erkek kısırlığı ana katkıda bulunan faktördür. Çoğu erkek kısırlığı sorunu, antioksidan seviyeleri üreme sistemindeki serbest radikal oluşumu ile mücadelede yetersiz kaldığında artar. Oksidatif stres, hücre ölümüne ve doğurganlığın azalmasına neden olabilir. N-asetil sistein, üreme hücrelerine zarar veren veya onları öldüren oksidatif stresi azaltarak erkeklerde doğurganlığı artırmaya yardımcı olabilir. Ayrıca polikistik over sendromlu kadınlarda doğurganlığa yardımcı olabilir.
3. Solunum Sorunlarının Tedavisine Yardımcı Olur
NA-asetil sistein, mukus salgılarını ve balgamı azaltmanın yanı sıra öksürük, hırıltılı solunum ve nefes darlığını azaltma yeteneğine sahiptir. Bu, kronik bronşit, soğuk algınlığı ve grip gibi durumların tedavisinde yardımcı olur. Bir antioksidan olarak N-asetil sistein, akciğerlerdeki glutatyon seviyelerinin yenilenmesine, akciğer dokusundaki iltihabı azaltmaya ve solunum sorunlarının semptomlarını hafifletmeye yardımcı olur.
4. Böbrek ve Karaciğer Hasarını Önlemeye Yardımcı Olur
N-asetil sistein, vücudunuzun detoksifikasyon, yani vücudun zararlı toksik maddelerden temizlenme sürecinde önemli bir rol oynar. İlaçların ve çevresel toksinlerin yan etkilerini önlemeye yardımcı olabilir. Ayrıca N-asetil sistein antienflamatuar ve antioksidan faydaları nedeniyle karaciğer hastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır.
5. Psikiyatrik Bozuklukları İyileştirici ve Ruh Halini Dengeleyici Etkilere Sahiptir
N-asetil sistein, beyindeki en önemli nörotransmitter olan glutamat seviyelerini düzenlemeye yardımcı olur. Glutamat dengesizliğinin ruh hali ve bilişsel koşullara katkıda bulunan bir faktör olduğuna inanılıyor. Bu durum, bipolar bozukluk, şizofreni, obsesif kompulsif bozukluk ve bağımlılık davranışı gibi zihinsel sağlık koşullarına katkıda bulunabilir. N-asetil sistein beyindeki glutamat seviyelerini düzenleyerek, birden çok psikiyatrik bozukluğun semptomlarını hafifletebilir ve bağımlılık davranışını azaltabilir.
6. Glutatyonu Yenileyerek Beyin Sağlığını Artırır
N-asetil sisteinin, glutatyonu yenileme ve beyindeki glutamat düzeylerini düzenleme yeteneği beyin sağlığını artırabilir. Beyin nörotransmitteri olan glutamat, geniş bir öğrenme, davranış ve hafıza eylemleri yelpazesinde yer alırken, antioksidan glutatyon, yaşlanmayla ilişkili beyin hücrelerinde oksidatif hasarı azaltmaya yardımcı olur. NAC, glutamat seviyelerini düzenlemeye ve glutatyonu yenilemeye yardımcı olduğu için, Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıkları tedavi etme potansiyeline sahiptir.beyin ve hafıza rahatsızlıkları olanlara fayda sağlayabilir.
7. Kalp Hastalığı Riskini Azaltabilir
Kalp dokusunda oksidatif hasar genellikle kalp hastalığına yol açarak felçlere, kalp krizlerine ve diğer ciddi durumlara neden olur. NAC, kalp dokularındaki oksidatif hasarı azaltarak kalp hastalığı riskini azaltabilir. Ayrıca damarların genişlemesine ve kan akışını iyileştirmesine yardımcı olan nitrik oksit üretimini artırdığı da gösterilmiştir. Bu, kanın kalbinize geri dönüşünü hızlandırır ve kalp krizi riskinizi azaltabilir.
8. Bağışıklık Fonksiyonunu İyileştirebilir
N-asetil sistein ve glutatyon ayrıca bağışıklık sağlığını da artırır. NAC ve glutatyon eksikliği ile ilişkili belirli hastalıklar üzerine yapılan araştırmalar, bağışıklık fonksiyonunun NAC ile desteklenerek iyileştirebileceğini ve potansiyel olarak onarabileceğini göstermektedir. N-asetil sisteinin glutatyon seviyelerini artırma yeteneği, çeşitli hastalıklarda bağışıklık fonksiyonunu iyileştirebilir.
9. Kan Şekerini Dengelemeye Yardımcı Olabilir
Yüksek kan şekeri ve obezite, yağ dokusunda iltihaplanmaya katkıda bulunur. Bu, insülin reseptörlerinin zarar görmesine veya yok olmasına yol açabilir ve sizi daha yüksek tip 2 diyabet riski altına sokabilir. İnsülin reseptörleri sağlam ve sağlıklı olduğunda, kan şekerini uygun şekilde çıkararak seviyeleri normal sınırlar içinde tutarlar. N-asetil sistein yağ dokusundaki iltihabı azaltarak, insülin direncini azaltabilir ve kan şekeri düzenlemesini iyileştirebilir.
N-Asetil Sistein Nasıl Kullanılır?
Sistein tavuk, hindi, yoğurt ve yumurta gibi yiyeceklerde bulunurken, N-asetil sistein yalnızca gıda takviyeleri veya ilaçlar yoluyla alınabilir. Gıda takviyesi olarak günlük önerilen kesin bir N-asetil sistein dozu yoktur. Ancak uzmanlar, birkaç ay boyunca yeterli bir doz almanızı ve bunun temel semptomlar üzerindeki etkilerini dikkatlice takip etmenizi tavsiye ediyor. Takviye olarak günlük önerilen n-asetil sistein dozu 600-1.800 miligramdır. Günde iki ile üç kez alınan 600 miligramlık kapsüller, başlangıç için önerilen dozdur.
N-asetil sistein ne kadar sürede etki eder? Bu, tedavi etmek için kullanıldığı duruma, kişiye ve alınan doza bağlıdır. Bazı insanlar için birkaç hafta içinde işe yarayabilir, ancak diğer koşullar için etki göstermesi birkaç ayı bulabilir. N-asetil sistein ne zaman alınmalı? Günün herhangi bir saatinde alınabilir. N-asetil sistein, 500-, 600-, 750- ve 1.000-mg’lık tabletler halinde mevcuttur. Sonuçları görmek için muhtemelen dozu bölmeniz ve günde iki veya üç kez almanız gerekebilir, bu nedenle sabah ve gece bir kez almayı düşünebilirsiniz.
İlginizi Çekebilir
N-Asetil Sistein Yan Etkileri ve Riskleri
N-asetil sistein zararlı mıdır? Çoğu insan için güvenli olsa da, bazı ilaç etkileşimleri ve olumsuz tepkiler mümkündür. Genel olarak, çoğu uzman, NAC kullanımının potansiyel risklerden ziyade potansiyel faydalar sağladığına inanmaktadır. N-asetil sistein yan etkileri şunları içerebilir;
- Hazımsızlık
- Mide rahatsızlığı
- İshal
- Yorgunluk
- Terlemek
- Deri döküntüsü
Astımı olan, kan sulandırıcı ve bazı tansiyon ilaçları kullanan kişiler için güvenli olmayabilir. Bu nedenle, olası etkileşimler için NAC takviyeleri kullanmadan önce doktorunuza danışmanız gerekebilir.
N-asetil sistein faydaları başında antioksidan glutatyon seviyelerini yenileme kabiliyeti ve vücudun detoksifikasyon sistemine yardımcı olması gelir. Bu işlevler, NAC takviyelerini birden çok sağlık sorunu için uygun bir tedavi seçeneği haline getirir.