Covid-19 salgını devam ederken artık birçoğumuzun neredeyse tek sosyal aktivitesi olan market alışverişi bir zorunluluk olsa da, artık en çok endişe veren aktivitelerden biri haline geldi. Bazen kaçınılması imkansız olan kalabalıklardan, neye dokunmamız ve neye dokunmamamız gerektiği gibi birçok endişeye kadar Covid-19’a yakalanma riski çok büyük görünüyor. Maske takmak, el hijyenine dikkat etmek, sosyal mesafeyi korumak gibi dikkat edilmesi gereken birçok kural, hepimizin hayatına birçok stres faktörünü de beraberinde getirdi. Bununla birlikte her geçen gün koronavirüsün yayılma şekilleri hakkında daha fazla bilimsel araştırma yapıldıkça, hastalığa yakalanabileceğiniz olası yollar ve kendinizi nasıl koruyabileceğiniz ile ilgili bilgiler de güncelleniyor. Kalabalık yerlerde olmanın Covid-19 yakalanma olasılığını artırabileceğini biliyoruz, peki salgın hızla devam ederken alışveriş yapmak ne kadar riskli?
Alışveriş Sırasında Covid-19’a Yakalanma Riski Nedir?
Market alışverişi yaparken bilmeniz gereken birden fazla potansiyel Covid-19 bulaşma kaynağı vardır. Özellikle çoğumuzun endişelendiği bir şey var: gıda ve gıda ambalajlarına dokunmak. Pandeminin başlangıcında, çoğumuz gıda ambalajından koronavirüsü almaktan endişe duyuyorduk. Başkalarından uzak durmak iyi bir şeydir, ancak kendinizi neredeyse temas kurduğunuz her tür nesne üzerinde yaşayabilecek görünmez virüsten nasıl koruyacaksınız?
Yapılan araştırmalar, koronavirüsün belirli yüzeylerde günlerce hayatta kalabileceğini bulduğunda korkular büyüdü. Bununla birlikte, çalışma, insanların bu şekilde virüsten enfekte olabileceğine dair kesin bir kanıt olmadığını belirtti. Bununla birlikte, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), gıda ürünleri, gıda ambalajları veya poşetlerinin Covid-19 enfeksiyonu riskinin düşük olduğunu belirtti. Yüzeylere veya nesnelere dokunmanın virüsün yayılmasının ana yolu olduğu düşünülmüyor, ancak CDC, bir kişinin üzerinde virüs bulunan bir yüzeye veya nesneye dokunarak ve ardından ağzına, burnuna veya gözlerine dokunarak Covid-19’u kapmasının mümkün olabileceğini açıkladı. Koronavirüsün farklı yüzeylerde ne kadar yaşayabileceği ile ilgili bilgi almak için buradaki yazıya göz atabilirsiniz.
Covid-19’un Bulaşma Yolları
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO), koronavirüse yakalanmanın birincil yolunun kişiden kişiye iletişim yoluyla olduğu konusunda hemfikir. Şu anda koronavirüsün bulaşma olasılığının en yüksek olduğu yollar şunlardır:
- Başka bir kişiyle yakın temas halinde olmak.
- Enfekte bir kişi öksürdüğünde, hapşırdığında veya konuştuğunda dışarı atılan solunum damlacıkları yoluyla.
- Bu damlacıklar başka birinin ağzına veya burnuna düşerse veya akciğerlere solunursa.
CDC, Covid-19’un başka şekillerde yayılmasının mümkün olabileceğini, ancak bunların virüsün yayıldığı ana yollar olduğunu belirtiyor. Bu, özellikle marketler gibi çok kalabalık yerlerde olduğunuzda, yine de güvenlik önlemleri ve iyi hijyen uygulamanız ve ayrıca yüksek temaslı yüzeylerden kaçınmanız gerektiği anlamına gelir. Koronavirüsün bulaşma yolları hakkında bilgi almak için buradaki yazıya göz atabilirsiniz.
Market Alışverişi Yaparken Kendinizi Nasıl Korursunuz?
Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) ve Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), alışverişe gitmeniz gerektiğinde akılda tutmanız gereken önemli ipuçlarını paylaştı;
- Alışveriş sepetinin tutamaçlarını dezenfekte edin.
- Önceden bir alışveriş listesi hazırlayın.
- Daha az insanın olacağı saatlerde gitmeyi tercih edin.
- Mağazadayken bir yüz maskesi veya maske takın.
- Alışveriş yaparken sosyal mesafeyi uygulayın.
- Mağazalardan çıktıktan sonra el dezenfektanı kullanın.
- Ellerinizi eve döndüğünüzde ve yiyeceklerinizi bıraktıktan sonra en az 20 saniye ılık su ve sabunla yıkayın.
- Mümkünse çevrimiçi sipariş (internet alışverişi) seçeneklerini kullanın.
- Mümkünse yeniden kullanılabilir alışveriş çantalarını yanınızda götürün.
- Markete girmeden ve çıktıktan sonra, en az % 60 alkol içeren bir el dezenfektanı kullanın.
- Ağartıcı veya amonyak gibi sert yüzeyler için tasarlanmış dezenfektanları karton veya plastik ambalaj içinde paketlenmiş yiyecekler üzerinde KULLANMAYIN.
Genel olarak alışveriş sırasında Covid-19’a yakalanma riski, başkalarıyla ne kadar yakın etkileşime girerseniz ve bu etkileşim ne kadar uzun olursa o kadar yüksek olur. CDC, bakkal market ve mağazaları etmeyi sınırlayarak kendinizi koronavirüsten daha fazla koruyabileceğinizi ekliyor. En önemli önlem yüz maskesi takmak ve her zaman diğerleri ile aranızda güvenli bir sosyal mesafe bırakmaktır. Ellerinizi sık sık yıkamaya devam edin ve yüzünüze dokunmaya dikkat edin.