Koronavirüs ile bireysel mücadele çerçevesinde el temizliği en çok dikkat edilmesi gereken konulardan birisi. El temizliği için uzmanlar su ve sabun ile 20 saniye sürecek bir yıkamanın yeterli olacağı konusunda hemfikirler. Ancak dışarıdayken yanımızda taşıyacağımız küçük bir şişe el dezenfektanı bizim için kurtarıcı olabiliyor. Virüsün dış kılıfını parçalayıp etkisiz hale getiren el dezenfektanları bugünlerde sahtecilik ve fırsatçılığın en çok gözlemlendiği hijyen ürünü haline geldi. Merdiven altı olarak tabir edilen, virüslere karşı etkisiz olan ve kontrolsüz üretilen sahte el dezenfektanları cilde zarar verebilme ihtimalleri dolayısıyla bugünlerde gözetim altında. Peki sahte dezenfektan nasıl anlaşılır, en iyi el dezenfektanı için nelere dikkat edilmelidir?
Dezenfektan Nedir?
Dezenfektan ortam ya da yüzeylerde, hastalığa neden olabilecek mikroorganizmaları ve diğer patojenleri öldürmek, sayılarını azaltmak ya da üremelerini durdurmak amacıyla kullanılan kimyasal bir çözeltidir. Dezenfektanlar insan hijyeni, umumi alan hijyeni, gıda ya da içme suyu hijyeni gibi kullanım amaçlarına göre sınıflandırılır. Yazımıza konu olan dezenfektanlar, ana etken madde olarak %60-%90 oranında izopropil alkol, etanol (etil alkol) ya da n-propanol içeren ve cildin kurumasını önlemek için içerisinde gliserin gibi bileşikler bulunan el hijyeni amaçlı kullanılan türlerdir. El ve cilt için uygun olacak şekilde üretilen bu dezenfektanlar jel, köpük ya da sıvı formları ile piyasada bulunmaktadır. En iyi dezenfektan için basitçe şöyle kriterler sayabiliriz: Dezenfektan mikroorganizmaya kolayca nüfuz etmelidir, toksik olmamalıdır ve kullanıldığı alana zarar vermemelidir.
Sahte Dezenfektan Nasıl Anlaşılır?
Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından Biyosidal Ürünler Yönetmeliği kapsamında değerlendirilen el dezenfektanlarının, Sağlık Bakanlığı’na kayıtlı olma durumlarını ambalaj üzerindeki barkod ya da karekod sayesinde kolayca yapabiliriz. Sağlık Bakanlığı tarafından halk sağlığını korumak ve sağlığa zararlı tıbbi ürünleri tespit etmek için geliştirilen ÜTS (Ürün Takip Sistemi), ayrıca kayıtlı olmayan ürünler için de şikayet talebi oluşturmaya olanak tanımaktadır. Mobil uygulama ya da web sitesi üzerinden barkod sorgulama ile kullanılan ÜTS sorgulama sayesinde, satın almak istediğiniz el dezenfektanını kolayca sorgulayabilir ve ürün hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz. Sistem üzerinde kayıtlı olmayan ürünler için ise ÜTS “sonuç bulunamadı” şeklinde uyarı çıkartmaktadır. Sağlığa zararlı olabilecek ya da dezenfeksiyon konusunda hiçbir işe yaramayacak ürünleri tüketmekten sakınmak için ürünü satın almadan önce ÜTS sorgulaması yapabilirsiniz. ÜTS sorgulama ile alakalı daha fazla bilgi almak için önceki yazımıza göz atabilirsiniz.
