Son dönemlerde enfeksiyonları önlemek için yüz maskelerini kullanmak ile ilgili birçok şey duymuş olabilirsiniz. Aslında Uzak Doğu ülkelerindeki insanların çoğu yıllardır hastalık kapmamak ya da hava kirliliğinden korunmak için yaygın olarak maske kullanıyor. Ülkemizde ise koronavirüs (Covid-19) salgını ile birlikte yüz maskeleri bizim ayrılmaz bir parçamız haline geldi. Yüz maskeleri insanların birbirine yakın olduğu ortamlarda solunum damlacıklarının havaya ve diğer insanlara geçmesini önlemeye yardımcı olması için öneriliyor. Bununla birlikte kendimizi korumak için tek başına maske takmanın yeterli olmadığını, el hijyeni ve sosyal mesafeye de dikkat edilmesi gerektiğini artık hepimiz biliyoruz. Peki yüz maskeleri gerçekten etkili midir?
Yüz Maskesi Türleri Nelerdir?
Koronavirüs hastalığının önlenmesi için kullanılan üç ana yüz maskesi türü vardır;
- Ev yapımı bez yüz maskeleri
- Cerrahi maskeler (Ameliyat maskeleri)
- N95 maskeler
Ev Yapımı Bez Yüz Maskeleri
İnsanlar bu maskeleri eşarp, bandana, tişört ve yastık kılıfı gibi çeşitli kumaşlar ve kıyafetler kullanarak yapabilirler. ABD’de Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) virüsün yayılmasını yavaşlatmak için herkesin ev yapımı bez yüz maskesi kullanmasını önermektedir. Tabii ki bu öneri sosyal mesafe ve uygun hijyen uygulamalarına ek olarak yapılmıştır. Her kullanımdan sonra ev yapımı bez maskelerinizi yıkayın. Maskenizi çıkarırken gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmamaya dikkat edin ve çıkardıktan hemen sonra ellerinizi yıkayın.
Cerrahi Maskeler
Cerrahi maskeler burnunuzu, ağzınızı ve çenenizi kaplayan tek kullanımlık yüz maskeleridir. Bu maskeler eczanelerden temin edilebilen ve sağlık çalışanlarının enfeksiyonların kendilerinden hastalara ya da hastalardan kendilerine bulaşmasını önlemek amacıyla kullandıkları tıbbi malzemelerden biridir. Havadaki toz ve partikül damlacıklarından koruması ve hasta kişilerin başkalarına hastalık bulaştırmasını önlemek için kullanılır.
N95 Maskeler
N95 yüze daha sıkı oturan bir yüz maskesidir. Bu solunum maskesi, sıçrama ve damlacıklara ek olarak virüsler ve bakteriler dahil çok küçük parçacıklara karşı yüzde 95 filtreleme sağlar.
Maskeler Sizi Koronavirüsten Koruyabilir Mi?
Koronavirüs, küçük solunum damlacıkları yoluyla kişiden kişiye bulaşır. Bu da hasta olan bir kişinin nefesi, konuşması, öksürmesi veya hapşırması ile olur. Ayrıca virüs içeren solunum damlacıkları çeşitli nesnelere ve yüzeylere inebilir. Üzerinde virüs bulunan bir yüzeye veya nesneye dokunduktan sonra ellerinizle ağzınıza, burnunuza veya gözlerinize dokunmamalısınız.
- Ev yapımı yüz maskeleri tıpkı cerrahi maskeler gibi damlacıkların dışarı çıkmasını engeller. Yıkanabilir olması da nedeniyle de yeniden kullanılabilir. Ancak bunun yanı sıra fiziksel mesafe ve uygun hijyen uygulamaları da önemlidir.
- Cerrahi maskeler hasta olan kişilerin öksürmesi ya da hapşırması sırasında partiküllerin dışarı çıkmasını önler. Zamanla nemlenebileceği için uzun süre kullanım için önerilmez ve nefes alırken maskenin yanlarından hava girişi olur. Aslında bu maske, takan kişiden çok karşıdakini korur.
- N95 maskeleri ise küçük solunum damlacıklarına karşı koruma sağlayabilir. Ancak sayısı dünya genelinde yeterli olmadığı için öncelikle sağlık personelleri için ayrılmaları gerekmektedir. Sağlık çalışanları dışında kullanımı önerilmemektedir.
Sonuçta yüz maskeleri kullanmanın dışında kendinizi güvende tutmanın en iyi yolu ellerinizi sık sık temizlemeniz ve fiziksel mesafeyi uygulamanızdır.