Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), bir çocuğun okuldaki başarısını ve ayrıca ilişkilerini etkileyebilen karmaşık bir nörogelişimsel bozukluktur. DEHB semptomları değişiklik gösterir ve bazen fark edilmesi zordur. DEHB genellikle çocuklarda ergenlik dönemine kadar teşhis edilir ve orta düzeyde DEHB teşhisi için ortalama yaş 7’dir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun 5 ile 17 yaş arasındaki 10 çocuktan 1’ini etkilediği düşünülmektedir. Çocuklar için DEHB genellikle okuldaki sorunlarla ilişkilendirilir. DEHB olan çocuklar genellikle kontrollü bir sınıf ortamında başarılı olmada sorun yaşarlar. DEHB hem yetişkinleri hem de çocukları etkileyen ve Amerikan Psikiyatri Birliği (APA) tarafından tanınan bir akıl sağlığı bozukluğudur. DEHB belirtileri yetişkinlerde ve çocuklarda değişiklik gösterir ve bazen fark edilmesi zordur. Bu yazımızda çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun belirtileri nelerdir? erkek ve kız çocuklarında belirtiler farklı mıdır? detaylı bir şekilde inceledik.
Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunun Belirtileri
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun birçok belirtisi tipik çocukluk davranışları olabilir. Bu nedenle neyin DEHB ile ilişkili olup olmadığını bilmek zor olabilir. Ayrıca bu durum, yetişkinlerde ve çocuklarda kendini farklı gösterebilir. yetişkinlerde dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ile ilgili bilgi almak için buradaki yazıya göz atabilirsiniz. Çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun en yaygın 14 belirtisi;
1. Dikkatsizlik
DEHB’nin yaygın bir belirtisi, diğer insanların ihtiyaçlarını ve arzularını fark edememedir. Bu durum konuşurken araya girme, söz kesme ve sıralarını beklemede sorun yaşama gibi belirtilere yol açabilir.
2. Söz Kesme
Kendine odaklı davranış, DEHB olan bir çocuğun konuşurken başkalarını rahatsız etmesine veya parçası olmadıkları sohbetlere veya oyunlara girmesine neden olabilir.
3. Sırasını Beklemekte Zorluk Yaşama
DEHB olan çocuklar, sınıf etkinlikleri sırasında veya diğer çocuklarla oyun oynarken sıralarını beklemekte güçlük çekebilirler.
4. Duygusal Kargaşa
DEHB olan bir çocuk duygularını kontrol altında tutmakta sorun yaşayabilir. Uygunsuz zamanlarda öfke patlamaları yaşayabilirler.
5. Sürekli Hareket Halinde Olma
DEHB olan çocuklar genellikle hareketsiz oturamazlar. Oturmaya zorlandıklarında ayağa kalkıp koşmaya, kıpır kıpır olmaya çalışabilirler.
6. Sessizce Oynamakta Güçlük Çekme
DEHB, çocukların sessizce oynamasını veya boş zaman etkinliklerine sakince katılmasını zorlaştırabilir.
7. Görevleri Tamamlayamama
DEHB olan bir çocuk birçok farklı şeye ilgi gösterebilir, ancak bunları bitirirken sorun yaşayabilir. Örneğin, projelere, ev işlerine veya ev ödevlerine başlayabilirler, ancak bitirmeden önce ilgilerini çeken bir sonraki şeye geçebilirler.
8. Dinlemiyormuş Gibi Görünmek
DEHB olan bir çocuk, birisi doğrudan onunla konuşsa bile, dikkatini vermekte güçlük çekebilir.
9. Ev Ödevi Gibi Odaklanma Gerektiren Görevlerden Kaçınmak
Odaklanma sorunu, bir çocuğun sınıfta dikkat etme veya ev ödevi yapma gibi sürekli zihinsel çaba gerektiren faaliyetlerden kaçınmasına neden olabilir.
10. Hatalar
DEHB’li çocuklar, bir plan planlamayı veya yürütmeyi gerektiren talimatları takip etmekte sorun yaşayabilir. Bu daha sonra dikkatsiz hatalara yol açabilir, ancak tembellik veya zeka eksikliğini göstermez.
11. Hayal Kurmak
DEHB’li çocuklar her zaman gürültücü değildir. DEHB’nin bir başka belirtisi, diğer çocuklardan daha sessiz ve daha az dahil olmaktır. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan bir çocuk uzaya bakabilir, hayal kurabilir ve çevresinde olup bitenleri görmezden gelebilir.
12. Düzenli Olmada Sorun
DEHB olan bir çocuk, görevleri ve etkinlikleri takip etmekte sorun yaşayabilir. Bu, ev ödevlerine, okul projelerine ve diğer ödevlere öncelik vermekte zorlanabilecekleri için okulda sorunlara neden olabilir.
13. Unutkanlık
DEHB olan çocuklar günlük aktivitelerde unutkan olabilir. Ev işlerini veya ev ödevlerini yapmayı unutabilirler. Ayrıca oyuncaklar gibi şeyleri sık sık kaybedebilirler.
14. Farklı Ortamlardaki Belirtiler
DEHB olan bir çocuk, birden fazla ortamda durumun belirtilerini gösterecektir. Örneğin, hem okulda hem de evde odak eksikliği gösterebilirler.
Erkek ve Kız Çocuklarında Belirtiler Farklı Mıdır?
Erkek çocuklarına dikkat eksiliği ve hiperaktivite bozukluğu teşhisi konma olasılığı kız çocuklarına göre iki kat daha fazladır. Bunun nedeni, erkek çocukların hiperaktivite belirtilerini kız çocuklarından daha açık bir şekilde gösterme eğilimlerinde olmaları olabilir. Erkek ve kız çocukları farklı belirtiler gösterebilseler de hızlı teşhis ve uygun tedavi semptomları iyileştirebilir.
Aslında yerinde duramamak, hayal kurmak hemen hemen bütün çocuklarda görülebilen yaygın davranışlardır. Ancak bu davranışlar çocuğunuzun okuldaki başarılarını ya da akranlarıyla ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu önlenemez ancak ebeveynler kendilerini çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun belirtileri ve etkileri hakkında ne kadar eğitirlerse bu durumla o kadar iyi başa çıkabilirler.
