Aralarıda Türkiye’nin de bulunduğu birkaç Avrupa ülkesi İngiltere’deki milyonlarca insanı Noel planlarını iptal etmeye zorlayan yeni bir koronavirüs mutasyonu hakkındaki korkular nedeniyle, İngiltere’ye uçuşları yasakladı. Aşı çalışmaları ile ilgili ümit veren gelişmelerin ardından bu haber sosyal medyada Covid-20 olarak adlandırıldı ve tüm endişeleri de beraberinde getirdi. Bilim adamları, yeni türün daha hızlı yayıldığı konusunda uyarırken, ciddi hastalığa neden olma olasılığının daha yüksek olduğunu gösteren hiçbir kanıt olmadığı da vurgulandı. İngiltere’deki enfeksiyon seviyeleri hızla yükselirken, İngiltere Başbakanı Boris Johnson Cumartesi günü düzenlediği basın toplantısında, Londra ve İngiltere’nin güneydoğusunun “Kademe 4” olarak bilinen en katı tecrit kurallarına tabi tutulacağını söyledi. Virüs mutasyonu haberleri akıllara birçok soruyu da beraberinde getirdi.
Virüs Mutasyonu
Virüsler, ev sahiplerinde çoğalırken ve dolaşırken doğal olarak ortaya çıkan mutasyonlarla sürekli değişir. Bu devam eden sürecin bir sonucu olarak, virüs 2019’un sonlarında ortaya çıktığından beri SARS-CoV-2 genomunda binlerce mutasyon ve farklı soy ortaya çıkmıştır. Dünya Sağlık Örgütü’nün Covid-19 teknik sorumlusu Maria Van Kerkhove, Pazar günü BBC’ye verdiği demeçte, İngiliz bilim adamlarının “VUI – 202012/01” olarak adlandırdıkları yeni varyantı ilk olarak İngiliz sağlık yetkililerinin belirlediğini söyledi. Yapılan açıklamalarda virüslerin mutasyona uğramasının çok yaygın olduğu belirtildi. İngiltere’nin baş sağlık görevlisi Chris Whitty, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, virüsün daha hızlı yayıldığını düşündüğü konusunda uyardı. Ancak şu ana kadar yeni türün ağır hastalık veya ölüm açısından daha güçlü olduğunu gösteren hiçbir kanıt olmadığını söyledi.
Bu Alışılmadık Bir Şey Mi?
Virüste 2019’da ortaya çıktığından bu yana birçok mutasyon yaşandı. Bu beklenen bir şey. Çünkü Covid-19’a neden olan koronavirüs olan SARS-CoV-2 bir RNA virüsüdür ve bu virüsler mutasyona uğrar ve değişir.
Bu Mutasyon Neden Endişe Verici?
“B.1.1.7 virüsü” olarak adlandırılan suş, 2019’un sonlarında Çin’in Wuhan kentinden ortaya çıkan virüsten neredeyse bir düzine genetik değişiklik geçirdi. Bu, virüsün insanları enfekte etme yeteneğiyle ilgili önemli alanlarındaki değişiklikleri içerir. Birleşik Krallık’taki ön analiz, dolaşımdaki diğer SARS-CoV-2 suşlarından % 70 daha fazla bulaşıcı olabileceğini ve ülkedeki vakalarda artışa katkıda bulunabileceğini öne sürüyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün Covid-19 konusundaki teknik lideri Maria van Kerkhove, 20 Aralık’ta BBC’ye yaptığı açıklamada, DSÖ’nün virüsün ne ölçüde daha kolay yayılabileceğini ve diğer insan davranışsal faktörleri anlamaya çalıştığını söyledi. Ayrıca, mutasyonun daha ciddi hastalığa neden olup olmadığına ve aşılamayla üretilen antikorlardan kaçıp kurtulamayacağının da araştırıldığı belirtildi.
Aşılar Hala Etkili Olacak Mı?
SARS-CoV-2’nin enfeksiyon veya aşılamanın neden olduğu bağışıklıktan kaçmak için ne ölçüde gelişebileceği şu anda bilinmemektedir. Bunu daha iyi anlamak için çalışmalar yapılıyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), mevcut bilgilerin yeni varyantın piyasaya sürülen aşılar üzerinde herhangi bir etkisi olmadığını gösterdiğini söyledi. Zamanla, daha fazla mutasyon meydana geldikçe aşıların değiştirilmesi gerekebilir. Bu, her yıl mutasyona uğrayan mevsimsel griple olur ve aşı buna göre ayarlanır. Covid-19 aşıları ile ilgili bilgi almak için buradaki yazıya göz atabilirsiniz.
Peki bilim adamları şimdi ne yapıyor? Bilim adamları, nasıl tepki verdiğini görmek için laboratuvardaki yeni türü büyütecekler. Bu, aynı antikor tepkisini üretip üretmediğine, aşıya nasıl tepki verdiğine bakmayı ve yeni suşu modellemeyi içerir. Sonuç olarak virüs mutasyonu ile yayılma hızınının daha da arttığı, ancak bu durumun aşıların etkinliğini değiştirmeyeceği belirtiliyor. endişeler artarken araştırmalar da devam ediyor.