Dünya bir yandan çaresizce Covid-19 ile mücadele etmek için çözümler aramaya devam ederken diğer yandan da hemen hepimiz bağışıklık sistemimizi güçlü tutmak için çabalıyoruz. Vücudumuzun birçok vitamin ve besin öğesine ihtiyacı var. Ancak piyasadaki birçok vitamin, takviye ya da çevremizden duyduğumuz bazı bilgiler kafa karışıklığına neden olabiliyor. Son yapılan araştırmalar Covid-19 hastalarının %80’inde D vitamini eksikliği olduğunu göstermiştir. Yeterli miktarda D vitamini ve K vitamini almak sağlığınız için çok önemlidir. D vitamini ve K vitamini yağda çözünen temel besinlerdir ve birlikte ortak olarak çalışırlar. Ancak bazı kaynaklar, K vitamini seviyeniz düşükse D vitamini takviyesinin zararlı olduğunu iddia ediyor. Peki D vitamini ve K vitamini ilişkisi nedir?
D Vitamini ve K Vitamini İlişkisi
D ve K Vitaminleri, vücudunuzun kalsiyum metabolizmasında önemli bir rol oynayan, yağda çözünen besinlerdir. Genellikle yüksek yağlı yiyeceklerde bol miktarda bulunurlar ve yağ ile tüketildiklerinde kan dolaşımında emilimleri de artar. Genellikle “güneş ışığı vitamini” olarak adlandırılan D vitamini, yağlı balık ve balık yağında bol miktarda bulunur ve güneş ışığına maruz kaldığında cildiniz tarafından da üretilir.
D vitamininin temel işlevlerinden biri, kalsiyum emilimini teşvik etmek ve kanınızda yeterli kalsiyum seviyelerini korumaktır. D vitamini eksikliği kemik kaybına neden olabilir. K vitamini koyu yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller, yumurta sarısı, karaciğer ve peynir gibi bazı yağlı, hayvansal kaynaklı yiyeceklerde bulunur. Kan pıhtılaşması için gereklidir ve kemiklerinizde, dişlerinizde kalsiyum birikimini teşvik eder. D vitamini ve Covid-19 arasındaki ilişki hakkında bilgi almak için buradaki yazıya göz atabilirsiniz.
D ve K Vitaminleri Birlikte Çalışır
Kalsiyum metabolizması söz konusu olduğunda, D ve K vitaminleri birlikte çalışır. Her ikisi de önemli roller oynar.
D Vitamininin Rolü
D vitamininin temel işlevlerinden biri, kanda yeterli kalsiyum seviyelerini korumaktır. D vitamini, yediğiniz yiyeceklerden kalsiyum emilimini artırır. Yeterince kalsiyum tüketmediğinizde D vitamini, vücudun ana kalsiyum kaynağı olan kemiklerinizden yararlanarak kan seviyelerini korur. Kandaki yeterli kalsiyum seviyelerini korumak çok önemlidir. Kalsiyum kemik sağlığındaki rolüyle bilinirken, vücutta başka birçok hayati işlevi vardır. Yetersiz kalsiyum alımının olduğu dönemlerde, zamanla kemik kaybına ve osteoporoza neden olabilir.
K Vitamininin Rolü
D vitamini, kandaki kalsiyum seviyenizin vücudunuzun taleplerini karşılayacak kadar yüksek olmasını sağlar. Bununla birlikte, D vitamini vücudunuzdaki kalsiyumun nerede bittiğini tam olarak kontrol etmez. İşte burada K vitamini devreye girer. K vitamini, kemiklerinizde kalsiyum birikimini desteklerken, kan damarları gibi yumuşak dokularda birikimini azaltır.
K Vitamini Olmadan D Vitamini Almak Zararlı mıdır?
Bazı insanlar, yüksek D vitamini alımının, K vitamini eksikliği olanlarda kan damarı kireçlenmesini ve kalp hastalığını artırabileceğinden endişe duyuyor.
- D vitamini toksisitesi hiperkalsemiye neden olur: Aşırı yüksek D vitamini seviyeleri (toksisite) kanda aşırı yüksek kalsiyum seviyelerine yol açarak hiperkalsemiye neden olur.
- Hiperkalsemi, kan damarı kireçlenmesine yol açar: Hiperkalsemide, kalsiyum ve fosfor seviyeleri o kadar yükselir ki, kalsiyum fosfat kan damarlarının iç yüzeyinde birikmeye başlar.
- Kan damarı kireçlenmesi, kalp hastalığı ile ilişkilidir: Uzmanlara göre, kan damarı kireçlenmesi, kalp hastalığının altında yatan ana nedenlerden biridir.
- K vitamini eksikliği kan damarı kireçlenmesi ile ilişkilidir: Yapılan çalışmalar, düşük K vitamini seviyelerininin kan damarı kireçlenmesi riskini artırabileceğini göstermiştir.
- K vitamini takviyeleri insanlarda kan damarı kireçlenmesini azaltabilir: Yaşlı insanlarda yapılan kontrollü bir çalışma, üç yıl boyunca her gün 500 mcg K1 vitamini takviyesinin kan damarı kireçlenmesini % 6 oranında yavaşlattığını göstermiştir.
- Yüksek K vitamini alımı kalp hastalığı riskini azaltabilir: Beslenmelerinde yeterli miktarda K2 vitamini alan kişilerde kan damarı kireçlenmesi ve kalp hastalığı riski azalmaktadır.
Basitçe söylemek gerekirse, D vitamini toksisitesi (yüksek D vitamini seviyeleri) kan damarı kireçlenmesine neden olabilirken, K vitamini bunun olmasını önlemeye yardımcı olabilir. Aşırı yüksek D vitamini dozları tehlikeli derecede yüksek kalsiyum seviyelerine ve kan damarı kireçlenmesine yol açsa da, daha düşük D vitamini dozlarının uzun vadede zararlı olup olmadığı hala belirsizdir. Yeterli miktarda K vitamini alımı olmadan makul miktarda D vitamininin zararlı olduğunu kanıtlayan güçlü bir kanıt yoktur. Bilim adamları, K vitamini alımı yetersiz olduğunda yüksek D vitamini alımının zararlı olup olmadığını bilmiyorlar. Bununla birlikte, araştırmalar devam etmektedir.
Bilim adamları hala D vitamini ve K vitamini ilişkisi üzerine araştırmalara devam ediyorlar ve henüz nasıl etkileşim kurduklarını tam olarak anlayabilmiş değiller. K vitamininin kalbinize ve kemiklerinize fayda sağladığı açıktır, ancak K vitamini seviyeniz düşük olduğunda yüksek doz D vitamini takviyelerinin zararlı olup olmadığı belirsizdir. Bununla birlikte, beslenmenizde yeterli miktarda hem D vitamini hem de K almanız oldukça önemlidir.