İnfluenza olarak da bilinen ve oldukça bulaşıcı olan grip, solunum sistemini etkileyen mevsimsel bir virüstür. Grip, her yıl yüz binlerce kişinin hastaneye yatmasına ve binlerce ölüme neden oluyor. Gribi önlemek için için kullanılan grip aşısı, özellikle ağır hastalık riski taşıyan kişiler için önemlidir. Hamileler, 5 yaşından küçük çocuklar, 65 yaş üstü yetişkinler, HIV/AIDS, astım, kalp, akciğer, şeker hastalıkları gibi kronik rahatsızlıkları olanlar ve sağlık çalışanları mevsimsel grip için en çok risk altında olan kişilerdir. Grip aşısı, insanları gripten korumak için her yıl mevcuttur. Ancak bu yıl aynı anda Covid-19 salgınının da olması durumu nasıl etkileyecek? Grip aşısının yan etkileri ve faydaları hakkında bilgi edinmek için okumaya devam edin.
Grip Aşısının Yan Etkileri ve Faydaları
Gripten korunmanın en iyi yolu her yıl grip aşısı yaptırmaktır. İnfluenza virüsleri sürekli olarak gelişir ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) yılda iki kez aşı kompozisyonlarını güncellemek için tavsiyelerde bulunur. DSÖ, sağlık çalışanları dahil olmak üzere yüksek riskli gruplar için yıllık aşılamayı önermektedir. İnsanlar ideal olarak grip mevsimi başlamadan hemen önce aşı yapılmalıdır, ancak grip mevsiminde herhangi bir zamanda aşı olmak da grip enfeksiyonlarını önlemeye yardımcı olabilir.
Grip Aşısı Güvenli Midir?
Grip aşıları çok güvenlidir. Ancak grip aşısı şu kişiler için tavsiye edilmez;
- 6 aylıktan küçük çocuklar
- Geçmişte grip aşısına alerjik reaksiyon gösteren kişiler
- Yumurtalara karşı şiddetli alerjisi olanlar
- Guillain-Barré sendromu (GBS) olanlar
- Orta veya şiddetli ateşle hasta olanlar
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) ve Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), grip aşılarının güvenliğini sürekli olarak izler.
Grip Aşısı Grip Yapar Mı?
Grip aşısının sizi grip yapacağı yaygın bir endişe olsa da, bu mümkün değildir. Grip aşısı, influenza virüsünün veya enfeksiyona neden olamayan virüs bileşenlerinin etkisizleştirilmiş bir formundan yapılır. Bazı kişiler, tipik olarak bir gün içinde geçecek şu yan etkileri yaşarlar;
- Düşük dereceli ateş
- Enjeksiyon bölgesi çevresinde şişme, kızarma, morarma, hassasiyet
- Titreme veya baş ağrısı
Grip Aşısının Faydaları Nelerdir?
1. Grip Önleme
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine (CDC) göre grip aşısı olmak, grip olmanızı önlemenin en etkili yoludur.
2.Daha Az Hasta Hissetme
Aşı olduktan sonra hala grip olmak mümkündür. Aşı yaptırırsanız, gripten hasta olsanız bile belirtileriniz daha hafif olabilir.
3. Belirli Kişiler İçin Hastaneye Yatma veya Komplikasyon Risklerini Düşürür
İnfluenza aşılamasının, bazı gruplarda influenza ile ilişkili komplikasyon veya hastaneye yatış riskinin daha düşük olmasına yol açtığı gösterilmiştir. Grip aşısı yaşlı yetişkinler, hamileler, çocuklar, astım, diyabet, kronik akciğer hastalığı ve kardiyovasküler hastalık gibi belirli sağlık koşullarına sahip olan kişiler için hayati öneme sahiptir.
4. Sürü Bağışıklığı İçin Önemlidir
Aşılama yoluyla kendinizi gripten koruduğunuzda, aslında aşı olamayanları da gripten korumuş olursunuz. Grip aşıları aynı zamanda topluluk bağışıklığının gelişmesine de izin verir. Yeterli sayıda insan aşı olursa, grip topluluklar arasında hızla yayılamaz. Sonuç olarak, yüksek risk gruplarındaki kişilerin gribe yakalanma olasılığı daha düşüktür.
Grip Aşısının Yan Etkileri Nelerdir?
- Her yıl grip aşılarının yalnızca yaklaşık % 40-60’ı gribi önlemede etkilidir. Bazen grip aşısı olabilir ve yine de grip olabilirsiniz. Aşı yaptırdıktan sonra vücudunuzun bağışıklık kazanması yaklaşık 2 hafta sürer. Bu süre zarfında hala gribe yakalanabilirsiniz.
- Bazen enjeksiyon bölgesinde ağrı, kızarıklık ve şişme gibi hafif yan etkilere neden olurlar.
- Bazı insanlar grip aşısına olumsuz tepki verebilir. Aşıdan sonra düşük dereceli ateş, baş ağrısı ve kas ağrıları yaşayabilirler, ancak bu belirtiler yalnızca 1-2 gün sürmelidir.
- Çok nadir durumlarda, Guillain-Barre sendromu grip aşısının ardından gelişebilir. Eğer Guillain-Barre sendromunuz varsa, aşı yaptırmadan önce doktorunuzla konuşun.
- Yaygın bir endişe, grip aşısının bir kişinin grip olmasına neden olabilmesidir. Ancak aşı ya inaktive edilmiş virüsü ya da virüsün sadece bir kısmını içerdiğinden bu mümkün değildir.
Her Yıl Grip Aşısı Yaptırmam Gerekir Mi?
Grip aşısı her yıl iki nedenden dolayı gereklidir. Birincisi, vücudunuzun gribe karşı bağışıklık tepkisinin zamanla azalmasıdır. Aşıyı her yıl yaptırmak, kendinizi korumaya devam etmenize yardımcı olur. İkinci neden ise influenza virüsünün sürekli değişmesidir. Bu, önceki grip sezonunda yaygın olan virüslerin önümüzdeki sezonda olmayabileceği anlamına geliyor. İnfluenza virüsleri sürekli olarak gelişir ve DSÖ yılda iki kez aşı kompozisyonlarını güncellemek için tavsiyelerde bulunur.
Grip Aşısı Bebeklere Yapılır Mı?
Küçük çocuklarda gripten kaynaklanan ciddi hastalık riski daha yüksektir. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), 6 aylıktan büyük çocukların grip aşısı olmasını önermektedir. 6 aylıktan küçük çocuklar aşı yapılamayacak kadar küçüktür.
Grip kaynaklı ölümlerin çoğu aşı olmayan çocuklarda meydana gelir. bebeklerde grip aşısı düşük dereceli ateş, enjeksiyon yerinde ağrı gibi yan etkilere neden olabilir.
Grip Aşısı Hamileler İçin Güvenli Midir?
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) Aşılama Uygulamaları Danışma Komitesi, kadınların hamilelik sırasında grip aşısı yaptırmalarını önermektedir. Hamilelik sırasında bağışıklık sistemindeki değişiklikler nedeniyle, gripten kaynaklı ciddi hastalık riski daha yüksektir. Ayrıca grip aşısı olmak, bebeğin korunmasına da yardımcı olur. Doğumdan sonraki aylarda emziriyorsanız anti-influenza antikorlarını bebeğinize anne sütü yoluyla geçirebilirsiniz.
Grip Aşısı Ne Zaman Yapılır?
Üreticiler genellikle Ağustos ayında grip aşısını göndermeye başlar. İnsanlar genellikle aşıyı mümkün olan en kısa sürede almaya teşvik edilir. Bununla birlikte, 2017’de yapılan bir araştırma, aşılamanın ardından korumanın zamanla azalmaya başladığını buldu. Tüm grip mevsimi boyunca korunmak isteyeceğiniz için aşınızı çok erken yaptırmak istemeyebilirsiniz. Doktorların çoğu, grip aşısının Ekim ayı sonunda veya virüs toplumda dolaşmaya başlamadan önce yapılmasını tavsiye ediyor. Aşılarınızı Ekim ayı sonuna kadar almazsanız, daha sonra aşı olmak da grip virüsüne karşı hala koruma sağlayabilir.
Grip aşıları, yaşlı yetişkinler ve küçük çocuklar gibi savunmasız grupları ağır hastalıklardan korumak için önemlidir. Devam eden Covid-19 salgını, bir kişinin aynı anda grip gibi diğer solunum yolu enfeksiyonlarına da yakalanabileceği endişesini doğuruyor. Grip ve Covid-19 arasındaki benzerlikler ve farklılıklar ile ilgili bilgi almak için buradaki yazıya göz atabilirsiniz. Grip aşısının faydaları olduğu kadar bazı riskleri de vardır. Ancak grip aşısının yan etkileri genellikle hafiftir. Grip aşısı ile ilgili sorularınız veya endişeleriniz varsa, bunlar hakkında doktorunuzla konuşmayı unutmayın.
