Artrit, eklem iltihabını tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir ve 100’den fazla artrit türü ile ilgili hastalık vardır. En yaygın görülen iki tip romatoid artrit yani iltihaplı romatizma ve osteoartrit yani kireçlenmedir. Bununla birlikte osteoartrit, romatoid artritten daha yaygındır. Her ikisi de artrit türü olmalarına ve bazı benzer özellikleri paylaşmalarına rağmen, farklı nedenleri ve tedavileri vardır. Hem osteoartrit hem de romatoid artrit eklemlerinizi etkilese de, bunlar aynı geniş durumun çok farklı biçimleridir. Romatoid artrit otoimmün bir hastalıktır, yani vücudun kendi bağışıklık sisteminin kendi eklemlerine saldırması durumudur. Osteoartrit ise dejeneratif bir bozukluktur, yani eklemlerdeki aşınma ve yıpranmadan kaynaklıdır. Bu yazıda belirtileri, nedenleri ve tedavileri de dahil olmak üzere romatoid artrit ve osteoartrit farkı nedir? detaylı bir şekilde inceledik.
Romatoid Artrit ve Osteoartrit Farkı Nedir?
Her iki tip artrit de, kadınlarda erkeklerden daha yaygındır. Romatoid artrit ve osteoartrit, yaşlı yetişkinlerde daha yaygındır, ancak romatoid artrit her yaşta gelişebilir.
Romatoid Artrit ve Osteoartrit Belirtileri
İltihaplı romatizma ve kireçlenme bazı ortak belirtileri paylaşırlar;
- Eklem ağrısı
- Eklemlerde sertlik
- Etkilenen eklemlerde kısıtlı hareketlilik
- Sabahları artan semptom yoğunluğu
- Etkilenen bölgede sıcaklık veya hassasiyet
Osteoartrit ile romatoid artrit belirtileri arasındaki farklar ise şunlardır;
- Romatoid artrit semptomları, bazen birkaç hafta içinde hızla ortaya çıkabilir ve kötüleşebilir. Bununla birlikte osteoartrit semptomları daha yavaş ortaya çıkar.
- Hem osteoartrit hem de romatoid artrit vücuttaki herhangi bir eklemi etkileyebilir. Osteoartrit en çok dizleri, küçük parmak ve baş parmak eklemlerini etkiler. Romatoid artrit sıklıkla ellerde, parmaklarda, dirseklerde, dizlerde, ayaklarda, kalçalarda görülür.
- Romatoid artrit semptomları genellikle vücudun her iki tarafındaki eklemleri etkiler. Örneğin; romatoid artrit bir eli etkiliyorsa, diğer eli de etkiler. Osteoartrit genellikle vücudun sadece bir tarafını etkiler.
- Osteoartrit tipik olarak yalnızca bir eklemi etkilerken, romatoid artrit genellikle birden fazla eklemi etkiler.
Bu iki artrit türü arasındaki temel fark ise; romatoid artritin sadece eklemleri değil tüm vücudu (akciğerler, kalp, gözler gibi) etkileyen bazı belirtiler içermesidir;
- Düşük dereceli ateş (özellikle çocuklarda)
- Kas ağrıları
- Aşırı yorgunluk
- İştah kaybı
- Kilo kaybı
- Gözler ve akciğerler gibi diğer alanlarda iltihaplanma
- Romatoid nodüller
Romatoid Artrit ve Osteoartrit Nedenleri
Eklemler, kemiklerin birbirine sürtünmesini engelleyen koruyucu dokular içerir. Örneğin kıkırdak, eklemde yumuşak hareketlere izin vermek için kemiklerin üzerini örter. Artrit bu koruyucu dokuya zarar verir.
Romatoid artrit ve osteoartritte eklem hasarının nedenleri farklıdır;
- Romatoiad artrit, bir kişinin bağışıklık sistemi yanlışlıkla eklemlerdeki sağlıklı dokulara saldırdığında ortaya çıkar. Bu bağışıklık tepkisi, sigara içimi de dahil olmak üzere hem genetik hem de çevresel faktörleri içerir. Romatoid artrite iyi gelen yiyecekler ile ilgili bilgi almak için buradaki yazıya göz atabilirsiniz.
- Osteoartritte koruyucu kıkırdak yavaş yavaş aşınır ve kemikler birbirine sürtünmeye başlar. Bu aşınma ve yıpranma, sporda olduğu gibi eklemlere baskı uygulayan, tekrarlayan hareketlerden kaynaklanabilir.
Romatoid Artrit ve Osteoartrit’ten En Çok Etkilenen Eklemler
Romatoid artrit ve osteoartrit farklı eklemleri etkileyebilir;
- Romatoid artrit genellikle daha küçük eklemlerde başlar. Parmak eklemlerinde ağrı, sertlik ve şişlik olması muhtemeldir. İlerledikçe, dizler, omuzlar ve ayak bilekleri gibi daha büyük eklemlerde semptomlar gelişebilir. İltihaplı romatizma simetrik bir hastalıktır. Bu, vücudunuzun her iki tarafında aynı anda semptomlar yaşayacağınız anlamına gelir.
- Osteoartrit daha az simetriktir. Örneğin hem sol hem de sağ dizinizde ağrı olabilir, ancak bir taraf veya bir eklem daha kötüdür. Kireçlenme, iltihaplı romatizma gibi el ve parmaklarda yaygındır. Osteoartrit sıklıkla dizlere ek olarak omurga ve kalçayı da etkiler.
Romatoid Artrit ve Osteoartrit Tedavisi
Hem Osteoartrit hem de Romatoid artrit tedavisinde birincil amaç şudur;
- Ağrıyı azaltmak
- İşlevi geliştirmek
- Eklemlerinize verilen zararı en aza indirmek
Doktorunuz, sahip olduğunuz duruma bağlı olarak bu hedeflere farklı şekilde yaklaşacaktır.
Romatoid artrit ve osteoartrit farkı ele alındığında bazı özellikleri paylaştıkları bilinse de, temelde farklı artrit türleri olduğu ve farklı tedaviler gerektiği bilinmelidir. Bu yüzden erken teşhis oldukça önemlidir.
