Besin mayası ya da beslenme mayası, vegan yemeklerinde sıklıkla kullanılan popüler bir gıda ürünüdür. İngilizce “Nutritional Yeast” olarak bilinen ürün Türkiye’de “besin mayası” olarak adlandırılır. Besin mayası adını içerdiği protein, vitaminler, mineraller ve antioksidanlardan alır. En popüler kullanım sebeplerinden birisi peynir için bitki bazlı bir alternatif olmasıdır. Besin mayası faydaları bazı bilimsel çalışmalar ile gösterilmiş ve veganlar ya da bitkisel beslenmeye ilgi duyanlar için besleyici özellikleri bakımından kullanılmaya başlanmıştır. Yazımızda besin mayasının ne olduğunu, sağlık açısından faydalarını ve nasıl kullanılması gerektiğini sizler için derledik.
Besin Mayası Nedir?
Beslenme ya da besin mayası, Saccharomyces cerevisiae olarak bilinen bir maya türüdür. Ekmek pişirme esnasında kullanılan maya ile aynı türdür. Ekmek ve beslenme mayaları teknik olarak aynı maya türlerinden yapılsa da birbirlerinden çok farklı ürünlerdir.
Beslenme mayası özellikle gıda ürünü olarak kullanılmak üzere yetiştirilir. Maya hücreleri üretim sırasında öldürülür ve üründe canlı olarak bulunmaz. Yemek pişirmede kullanılır ve peynirimsi, tuzlu bir tada sahiptir.
Beslenme mayası üretmek için Saccharomyces cerevisiae hücreleri, pekmez gibi şeker açısından zengin bir ortamda birkaç gün büyütülür. Daha sonra maya ısı ile etkisiz hale getirilir, toplanır, yıkanır, kurutulur, ufalanır ve dağıtım için paketlenir.
Besin Mayası Besin Değerleri
1 yemek kaşığı, yaklaşık 9 gram besin mayasının besin değeri aşağıdaki gibidir:
- Kalori: 34 kcal
- Yağ: 0 gram
- Sodyum: 25 mg
- Karbonhidratlar: 3 gram
- Lif: 2 gram
- Protein: 5g
Besin Mayası Faydaları
- Çok besleyicidir.
Beslenme mayası, protein, B vitaminleri ve mineraller için mükemmel bir kaynaktır.
- Protein kaynağıdır.
Beslenme mayası, insanların gıdalardan alması gereken dokuz temel amino asidi içerir. Bir çorba kaşığı besin mayası yaklaşık 2 gram protein içerir. Bu sayede vegan yemeklere yüksek kaliteli protein eklemesini kolaylaştırır.
- B12 vitamini eksikliğinin önlenmesine yardımcı olur.
Güçlendirilmiş besin mayası, yüksek miktarda B12 vitamini içerir. B12 vitamini sadece hayvansal ürünlerde doğal olarak bulunur. Bu nedenle, hayvansal ürünlere alternatif arayanlar ya da vegan beslenme biçimini benimseyen kişiler için B12 eksikliğini önlemeye yardımcı olur.
- Güçlü antioksidanlar içerir.
Vücudumuz her gün serbest radikallerin neden olduğu potansiyel hücre hasarıyla karşı karşıyadır. Antioksidanlar, hücreleri serbest radikallerin ve ağır metallerin neden olduğu hasarlardan korur ve vücudun çevresel toksinleri ortadan kaldırmasına yardımcı olur. Beslenme mayası güçlü antioksidanlar olan glutatyon ve selenometiyonin içerir.
- Bağışıklık sistemini güçlendirebilir.
Besin mayası beta glukan adı verilen bir tür karbonhidrat içerir. Daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmasına rağmen, yapılan çalışmalar beta glukanın bağışıklık hücrelerini uyardığını ve enfeksiyonlarla mücadelede etkili olduğunu göstermiştir.
NOT: Paketlenmiş farklı marka besin mayaları arasında besin değerleri açısından farklılıklar olabilir, bu nedenle ihtiyaçlarınızı karşılayan doğru ürünü bulmak için daima etiketleri okuyun.
İlginizi Çekebilir
Besin Mayası Zararları ve Yan Etkileri
Maya fırınlanmış ürünler ve ekmekler başta olmak üzere birçok gıdada kullanılır. Mayalı ürünlere karşı alerjisi olan kişilerin besin mayalarını da tüketmemeleri önerilir. Besin mayasının bilinen bir yan etkisi olmamakla beraber çoğu insan için güvenli kabul edilir.
Besin Mayası Nasıl Kullanılır
Günde 1 – 2 yemek kaşığı kadar besin mayası tüketmek güvenlidir. Besin mayası günlük beslenme alışkanlığı sırasında tercihe göre farklı ürünlerle birlikte tüketilebilir. Yaygın kullanımları ise şu şekildedir:
- Patlamış mısır üzerine
- Makarnalarda peynir yerine
- Çorbalarda
- Omletlerde
- Vegan “peynir sosu” olarak
Besin mayası faydaları bakımından son derece besleyici vegan bir gıda ürünüdür. Beslenme mayası çoğu insan tarafından güvenle kullanılır ve özellikle toz halinde birçok gıda marketinde satılır.
