Karbonhidrat ve protein gibi temel besin maddelerinin yanı sıra vitaminler ve mineraller de dengeli beslenmenin önemli bir parçasıdır. Ancak kalsiyum ve potasyum gibi mineraller sağlayan gıdaları tüketmenin önemi hakkında pek çok şey duysak da, sülfür içeren besinler genellikle daha az dikkat çeker. Oysa ki soğan, sarımsak ya da brokoli gibi dünyadaki en besleyici yiyecekleri bu kadar sağlıklı yapan şeyin, içerdikleri vitaminler, mineraller ve antioksidanlara ek olarak sülfür olduğunu biliyor muydunuz? Vücudunuz, DNA’yı oluşturmak ve onarmak da dahil olmak üzere çeşitli önemli işlevler için sülfürü kullanır ve hücrelerinizi hasara karşı korur. Bu nedenle, beslenmenize sülfür açısından zengin gıdaları dahil etmek sağlığınız için hayati önem taşır. Sülfür açısından zengin besinler listesi, sağlığınız açısından kükürtün faydaları, yan etkileri ve daha fazlası yazımızda.
Sülfür Nedir?
Sülfür ya da diğer adıyla kükürt, metalik olmayan bir kimyasal elementtir. Aynı zamanda insan vücudunda kalsiyum ve fosfordan sonra en bol bulunan üçüncü mineraldir. Vücudumuz sülfürü kendi başına yapamaz, bu nedenle bu minerali hem bitkisel hem de hayvansal gıdalardan ve belirli kaynaklardan gelen içme suyundan almalıyız. Peki sülfür ne işe yarar? Sülfürün insan vücudundaki işlevleri şunlardır;
- Hücresel hasara ve oksidatif strese karşı koruma
- Antioksidanların sentezine yardımcı olmak
- DNA’yı oluşturmak ve onarmak
- Bağışıklık fonksiyonunu desteklemek
- İnflamasyonu kontrol etmek
- Bazı zararlı bakterileri inhibe etmek
Bu element aynı zamanda inflamasyonu azaltmaya ve oksidatif stresin neden olduğu hücre hasarını önlemeye yardımcı olan, vücudun ana antioksidanlarından biri olan glutatyonun yapılması ve geri dönüştürülmesi için de gereklidir. Kükürt ayrıca cildiniz, tendonlarınız ve bağlarınız gibi bağ dokularının bütünlüğünü korumaya yardımcı olur. Glutatyon seviyenizi artırmanın doğal yolları hakkında detaylı bilgi almak için buradaki yazıya göz atabilirsiniz.
Sülfür İçeren Besinler
Sülfür bitkisel ve hayvansal olmak üzere çok çeşitli gıda kaynaklarında değişen miktarlarda bulunur. Kategorilerine göre en fazla sülfür içeren besinler listesi şu şekildedir;
- Et Ürünleri: Dana eti, tavuk eti, hindi eti ve karaciğer gibi sakatatlar.
- Deniz Ürünleri: Çoğu balık türü ve karides, midye gibi kabuklu deniz ürünleri.
- Yumurta ve süt ürünleri: Bütün yumurta, peynir, süt, yoğurt ve kefir gibi süt ürünleri.
- Baklagiller: Nohut, fasulye, mercimek ve bezelye.
- Kuruyemişler: Badem, yer fıstığı, ceviz, susam ve ay çekirdeği.
- Meyveler: Özellikle kuru kayısı, kuru üzüm ve kuru incir.
- Sebzeler: Sarımsak, soğan, pırasa, taze soğan, brokoli, brüksel lahanası, karnabahar, lahana, kırmızı lahana, kara lahana, turp ve şalgam en çok sülfür içeren sebzeler arasındadır.
- Tahıllar: Özellikle arpa, yulaf, buğday ve bu tahıllardan yapılan unlar.
- İçecekler: Hindistan cevizi sütü, üzüm ve domates suyu.
- Baharatlar: Toz köri ve toz zencefil.
Ayrıca, içme suyunuz yaşadığınız yere bağlı olarak önemli miktarda kükürt içerebilir. Bununla birlikte, kükürtten elde edilen bir gıda koruyucusu olan sülfitler, raf ömrünü uzatmak için reçel, turşu ve kuru meyve gibi paketlenmiş gıdalara yaygın olarak eklenir. Sülfitler ayrıca bira, şarap ve elma şarabı dahil olmak üzere fermente edilmiş yiyecek ve içeceklerde doğal olarak gelişebilir.
Kükürtün Faydaları
Kükürt açısından zengin gıdalar ayrıca diğer çeşitli besin maddeleri ve faydalı bitki bileşikleri açısından da zengindir. Kükürtün faydaları şu şekilde sıralanabilir;
- İltihap önleyici özelliklere sahiptir,
- Eklem ve kas ağrılarının azalmasına yardımcı olabilir,
- Kardiyovasküler (kalp-damar) hastalıklara karşı koruma sağlar,
- Antimikrobiyal etkilere sahiptir,
- Kansere karşı savunmaya yardımcı olabilir,
- Güçlü antioksidan etkilere sahiptir.
Fazla Sülfürün Olası Yan Etkileri
Yeterince kükürt içeren besinlerin tüketilmesi sağlığınız için hayati önem taşırken, bu mineralin çok fazlası bazı yan etkilere neden olabilir. Metilsülfonilmetan (MSM) ya da sıvı kükürt suyu gibi takviyelerin yüksek miktarda alınması mide rahatsızlığı ve ishale neden olabilir. Öte yandan fazla sülfür içeren besinler tüketmenin aynı yan etkilere neden olabileceğine dair güçlü kanıtlar yoktur. Ayrıca bağırsak rahatsızlığı olan kişiler bu mineralin etkilerine karşı hassas olabilirler.
Bununla birlikte sülfürlü besinlerin sağlığınızı olumsuz etkilemesi olası değildir, ancak bazı paketlenmiş yiyecek ve içeceklerin raf ömrünü uzatmak için eklenen kükürtten elde edilen bir koruyucu olan sülfitlere karşı duyarlı olan insanlar vardır. Sülfitlere karşı hassasiyeti olan kişilerin kraker, hazır meyve suları, konserve ve dondurulmuş paketli gıdalardan uzak durmaları ve gıda etiketlerinde sodyum sülfit, sodyum bisülfit, sodyum metabisülfit, kükürt dioksit, potasyum bisülfit ve potasyum metabisülfit gibi maddeler bulunan ürünlerden kaçınmaları gerekmektedir.
İlginizi Çekebilir
Çok fazla sülfür tüketmenin olası dezavantajlarına rağmen, bu önemli minerali beslenmenize dahil etmeniz önemlidir. Sülfür içeren besinler ayrıca diğer önemli besin maddeleri açısından da zengindir. Bu nedenle, gerçekten gerekli olmadıkça, bu gıdaların alımını çok fazla sınırlamanız önerilmez. Sülfür için önerilen günlük bir miktar yoktur, ancak çok çeşitli bitkisel ve hayvansal gıdalarda bulunduğundan, yeterli miktarda almanın en iyi yolu çeşitli ve dengeli bir beslenmedir.
