Güçlü bir adaptojenik bitki olan ashwagandha, geniş yelpazedeki sağlık yararları nedeniyle popülerlik kazanmıştır. Ashwagandha, Hint doğal şifa ilkelerine dayanan geleneksel bir alternatif tıp biçimi olan Ayurveda’daki en önemli bitkilerden biridir. Bu olağanüstü bitki, Ayurveda tıbbında yüzyıllardır fiziksel ve zihinsel sağlığı iyileştirmek için kullanılmıştır. Ashwagandha faydaları hem erkekleri hem de kadınları kapsamakta ve sağlıklı yaşam için doğal bir yaklaşım sunmaktadır. Ashwagandha’nın kullanımlarını, sağlık açısından avantajlarını ve onu günlük rutininize nasıl dahil edebileceğinizi keşfedelim.
Ashwagandha Nedir?
“Ashwagandha”, Sanskritçe’de “at kokusu” anlamına gelir ve Hindistan ve Güneydoğu Asya’ya özgü sarı çiçekli küçük bir çalıdır. Ashwagandha (diğer adıyla Withania somnifera), Hint ginsengi veya Hint kış kirazı olarak da adlandırılan Ayurveda ve geleneksel tıpta popüler olan adaptojenik bir bitkidir. Genellikle bir adaptojen olarak adlandırılır, yani vücudun stres faktörlerine uyum sağlamasına ve dengeyi yeniden sağlamasına yardımcı olur.
Ashwagandha’nın, alkaloidler, laktonlar ve steroid bileşikleri içeren aktif bileşenler yoluyla vücudun stres tepkisini düzenleyerek ve iltihabı azaltarak çalıştığına inanılıyor. Ashwagandha bitkisinin kök, yapraklar ve meyveler gibi farklı kısımları, farklı biyoaktif bileşik konsantrasyonlarına sahip olabilir. Bu değerli bileşikler antioksidan ve antienflamatuar etkilere sahiptir.
Ashwagandha Faydaları
Erkekler ve kadınlar için ashwagandha faydaları nelerdir? İşte bilimsel araştırmalara göre ashwagandha’nın 11 faydası;
1. Stres ve Kaygıyı Azaltmaya Yardımcı Olabilir
Ashwagandha belki de en çok stresi azaltma yeteneğiyle bilinir. Vücudun stresle başa çıkmasına yardımcı olan bir madde olan adaptojen olarak sınıflandırılır. Vücuttaki stres tepkisini düzenleyen bir sistem olan hipotalamus-hipofiz-adrenal (HPA) ekseninin aktivitesini azaltır. Araştırmalar, Ashwagandha takviyelerinin stresi ve kaygıyı hafifletmeye yardımcı olabileceğini öne sürüyor.
2. Adrenal Yorgunluğunu Gidermeye Yardımcı Olur
Araştırmalar, Ashwagandha’nın adrenal fonksiyonunu desteklemede ve adrenal yorgunluğunun üstesinden gelmeye yardımcı olmada yararlı olabileceğini göstermektedir. Adrenalleriniz, strese yanıt olarak hormonların, özellikle kortizol ve adrenalinin salınmasından sorumlu olan endokrin bezleridir. Aşırı duygusal, fiziksel veya zihinsel stres nedeniyle adrenalleriniz aşırı yükleniyorsa, bu durum adrenal yorgunluk olarak adlandırılan bir duruma yol açabilir.
3. Depresyonu İyileştirmeye Yardımcı Olur
Ashwagandha yalnızca kaygı ve kronik stresle başa çıkan insanlara fayda sağlamakla kalmaz, aynı zamanda depresyon belirtileri yaşayan insanlar için de faydalı olabilir. Bitki strese karşı direnci artırır ve çalışmalar bunun insanların kendi kendilerine değerlendirdikleri yaşam kalitesini iyileştirdiğini göstermektedir.
4. Kan Şekeri Seviyelerini Düşürebilir
Sınırlı kanıtlar, Ashwagandha’nın diyabetli veya yüksek kan şekeri seviyeleri olan kişiler için bazı faydaları olabileceğini göstermektedir. Ashwagandha içindeki belirli bileşikler (withaferin gibi) güçlü antidiyabetik aktiviteye sahip olabilir ve hücrelerin kan dolaşımından glikoz almasını teşvik etmesine yardımcı olabilir. Ancak, şu anda araştırmalar sınırlıdır ve daha fazla bilimsel çalışmaya ihtiyaç vardır.
5. Kanserle Mücadeleye Yardımcı Olur
Araştırmalar, Ashwagandha’nın umut verici antitümör etkileri olduğunu, tümör hücresi büyümesini azaltmaya yardımcı olabileceğini ve kanser hücrelerinin büyümesini önlemede işe yarayabileceğini göstermektedir. Ashwagandha’nın, çoğunlukla bağışıklık güçlendirici ve antioksidan yetenekleri nedeniyle kanser hücrelerinin büyümesini önlemeye yardımcı olduğuna inanılmaktadır.
6. Beyin Fonksiyonlarını İyileştirebilir
Duygusal, fiziksel ve kimyasal stres beyin ve sinir sistemi üzerinde zararlı etkilere sahip olabilir. Son araştırmalar, Ashwagandha’nın bir stres gidericiden daha fazlası olduğunu gösteriyor; aynı zamanda beyni Alzheimer ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıklara yol açabilen hücre dejenerasyonundan da koruyor. Beyni iyileştirmede bu kadar etkili olmasının başlıca nedenlerinden biri, yaşlanmaya neden olan serbest radikalleri yok eden güçlü antioksidanlar içermesidir.
7. Bağışıklık Fonksiyonunu Artırır
Ashwagandha, vücudun stres hormonlarını azaltabilen bir adaptojen olarak çalıştığı için bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye ve vücuttaki iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir. Ashwagandha, vücuttaki iltihabı azaltmaya yardımcı olabilecek bileşikler içerir. bu adaptojenik bitki çeşitli inflamatuar bozuklukların tedavisinde yararlı bir araç olabilir.
8. Dayanıklılığı ve Direnci Artırır
Çalışmalar, Ashwagandha’nın beyin fonksiyonlarını keskinleştirerek ve bedensel ağrıyı azaltarak fiziksel aktivite sırasında dayanıklılığı artırabileceğini göstermektedir. Beyin üzerindeki olumlu, sakinleştirici, enerji verici etkileri ve stres hormonlarını düşürme yeteneği nedeniyle, yürütülen çalışmalarda konsantrasyonu, motivasyonu ve dayanıklılığı iyileştirmeye yardımcı olmuştur.
9. Atletik Performansa Fayda Sağlayabilir
Araştırmalar, Ashwagandha’nın atletik performans üzerinde faydalı etkileri olabileceğini ve sporcular için değerli bir takviye olabileceğini göstermiştir. Yapılan çalışmalar bitkinin egzersiz sırasında güç ve oksijen kullanımı dahil olmak üzere fiziksel performansı artırabileceğini göstermektedir.
10. Erkeklerde Testosteronu Artırmaya ve Doğurganlığı İyileştirmeye Yardımcı Olabilir
Ayurveda tıbbında, Ashwagandha cinsel işlev bozukluğunu iyileştirmeye yardımcı olabilen doğal bir afrodizyak olarak kullanılmıştır. Ayrıca testosteron seviyelerini artırmak ve erkek doğurganlığını iyileştirmek için kullanılır. Yapılan çalışmalarda, ashwagandha tedavisinin düşük sperm sayısına sahip erkeklerde sperm konsantrasyonunu, semen hacmini ve sperm hareketliliğini önemli ölçüde artırdığı bulundu. Ancak yine de, bu konuda daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
11. Uykuyu İyileştirmeye Yardımcı Olabilir
Birçok kişi dinlendirici bir uykuyu desteklemek için ashwagandha alır ve bazı kanıtlar uyku sorunlarına yardımcı olabileceğini göstermektedir. Yapılan çalışmalarda, ashwagandha kökü almanın, uyanma sırasında uyku kalitesini ve zihinsel uyanıklığı önemli ölçüde iyileştirdiği bulunmuştur. Ek olarak, Ashwagandha’nın genel uyku kalitesi üzerinde küçük ama önemli bir olumlu etkiye sahip olduğu, anksiyete seviyelerini azalttığı ve insanların uyandıklarında kendilerini daha uyanık hissetmelerine yardımcı olduğu görülmüştür.
Ashwagandha Nasıl Kullanılır
Bitkinin en popüler şekli kök ekstraktıdır ancak yaprak ekstraktları da mevcuttur. Ekstraktları kapsül ve toz formda bulabilirsiniz ve ashwagandha çayı da mevcuttur. Ashwagandha takviyeleri satın alırken, bunların insan tüketimi için standartlaştırıldığından emin olun. Withanolid içeriği %1 ila %10 arasında olmalıdır, ancak tüm takviyeler bu bilgiyle etiketlenmez. yüksek kaliteli bir takviye satın almak, withanolid açısından zengin bir ürün aldığınızdan emin olmanın en iyi yoludur. Withanolid içeriği ne kadar yüksekse, takviyenin etkileri o kadar güçlüdür.
Ashwagandha için önerilen dozaj ihtiyaçlarınıza bağlı olarak değişebilir, ancak çoğu araştırma en az 1 ay boyunca günde 250-500 miligram (mg) almanın faydalı olabileceğini göstermektedir. Ashwagandha’yı birçok şekilde alabilirsiniz, tek dozu veya günde birden fazla dozu ister yemeklerle birlikte, ister aç karnına alabilirsiniz. Ashwagandha dozajıyla ilgili sorularınız varsa bir sağlık uzmanına danışın.
Ashwagandha çayı içmek de bitkiyi tüketmenin popüler bir yoludur ve lezzetini iyileştirmek için biraz organik bal ekleyebilirsiniz.
Ashwagandhanın etki etmesi ne kadar sürer? Ashwagandha’nın faydalarını fark etmeniz iki hafta veya daha fazla sürebilir, bu yüzden tutarlı olun. Kronik stresin ve artan kortizol seviyelerinin verdiği hasarı tersine çevirmek biraz zaman alır.
Ashwagandha Zararları
Ashwagandha, 3 aya kadar kullanıldığında çoğu insan için muhtemelen güvenlidir, ancak uzun vadeli etkileri bilinmemektedir. Ashwagandha aşağıdaki durumlara güvenli olmayabilir;
- Hamile veya emziren kadınlar tarafından asla kullanılmamalıdır. Düşüklere neden olabileceğine dair bazı kanıtlar vardır ve bitkiyi alırken emzirme hakkında mevcut bir güvenlik bilgisi yoktur.
- Diyabet ilaçları, tansiyon ilaçları, bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar, sakinleştiriciler veya tiroid sorunları için ilaçlar kullanan kişiler, önce doktorlarına danışmadan ashwagandha kullanmamalıdır.
- Anestezi gerektiren bir ameliyat geçirecekseniz, bitkinin merkezi sinir sisteminizi daha da yavaşlatması durumunda en az iki hafta önceden ashwagandha almayı bırakmalısınız.
Ashwagandha’nın bazı olası yan etkileri arasında mide bulantısı, kusma ve ishal bulunur. Bu sorunlardan herhangi birini fark ederseniz, bitkiyi ya da takviyeyi almayı bırakın. Ashwagandha veya diğer takviyelerin sizin için güvenli olduğundan emin olmak için her zaman bir doktorla görüşün.
Her gün ashwagandha aldığınızda ne olur?
Ashwagandha’nın etkilerinin ortaya çıkması zaman alacağından sağlık uzmanı günde bir doz almayı önerebilir. Ancak, uzun vadeli etkileri bilinmemektedir ve uzmanlar yalnızca 3 aya kadar kullanılmasını önermektedir.
İlginizi Çekebilir
Ashwagandha faydaları nedeniyle en sık kullanılan adaptojenlerden biridir. Ashwagandha’nın en önemli ve en iyi araştırılmış sağlık faydaları arasında tiroid fonksiyonunu iyileştirmek, enerji seviyelerini artırmak, adrenal yorgunluğunu gidermek, kortizol seviyelerini düşürmek, stresi ve kaygıyı azaltmak, depresyonu iyileştirmek ve çok daha fazlası yer alır. Ashwagandha, kısa vadede çoğu insan için muhtemelen güvenlidir. Ancak, herkes için uygun değildir, bu nedenle rutininize ashwagandha eklemeden önce bir sağlık uzmanıyla görüşmeniz önemlidir.
