Kahvenize yağ eklemek, sizi tok hissettirebilir veya enerji ve odaklanmayı artırabilir. Düşük karbonhidratlı diyet hareketi, tereyağlı kahve de dahil olmak üzere yüksek yağlı, düşük karbonhidratlı yiyecek ve içecek ürünlerine olan talebi yaratmıştır. Bulletproof kahve olarak bilinen ve tereyağı ya da diğer bazı yağları içeren kahve ürünleri, düşük karbonhidratlı diyetler sevenler arasında son derece popülerdir. Bununla birlikte, birçok kişi bu iddia edilen sağlık faydalarının gerçek olup olmadığını merak ediyor. Ancak, bulletproof kahvenin hangi sağlık faydalarını sunabileceği konusunda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Peki bulletproof kahve nedir? Kahvenize tereyağı ya da diğer yağları eklemenin potansiyel sağlık faydaları, riskleri ve çok daha fazlası yazımızda.
Tereyağlı Kahve Nedir?
Aslında en basit şekli ile tereyağlı kahve, sadece sıradan demlenmiş kahvenin tereyağı ile birleşmesidir. Birçok insan tereyağlı kahvenin modern bir icat olduğunu düşünse de, bu yüksek yağlı içecek tarih boyunca tüketilmiştir. Nepal, Hindistan ve Çin’in belirli bölgelerinde birçok kültür ve topluluk, yüzyıllardır tereyağlı kahve ve tereyağlı çay içmektedir. Yüksek rakımda yaşayan bazı insanlar, yaşadıkları alanlarda artan kalori ihtiyaçlarını karşılamak için kahvelerine veya çaylarına tereyağı eklerler.
Bulletproof Kahve Nedir?
Bugünlerde özellikle ABD ve İngiltere gibi gelişmiş ülkeler başta olmak üzere, bulletproof kahve genellikle tereyağı ve hindistan cevizi yağı veya MCT yağı içeren kahve olarak adlandırılır. MCT, tereyağı ve hindistan cevizi yağından elde edilen yaygın olarak bir tür yağ olan orta zincirli trigliseritlerin kısaltmasıdır.
Bulletproof kahve, Dave Asprey tarafından geliştirilen ve kahve, tereyağı ve MCT yağı içeren bir tarif olup, düşük karbonhidrat diyeti sevenler tarafından tercih edilir ve enerjiyi arttırmak ve iştahı azaltmak gibi iddialarla tanınır. Bugün, insanlar kilo kaybını artırmak ve ketozis – vücudun ana enerji kaynağı olarak yağı yakması durumu – gibi çeşitli nedenlerle bulletproof kahve tüketirler.
Tereyağlı Kahve İle Bulletproof Kahve Arasındaki Farklar
Tereyağlı kahve, demlenmiş kahve, tuzsuz tereyağı ve sindirilmesi kolay bir yağ türü olan orta zincirli trigliseritlerden (MCT’ler) oluşan bir içecektir. Aslında bulletproof kahve ise belirli bir kahve çekirdeği, MCT’ler ve tuzsuz tereyağı içeren ve hazır olarak satın alabileceğiniz bir kahve çeşididir. Ancak günümüzde, içerisine tereyağı veya hindistan cevizi yağı eklenerek hazırlanan kahveler bulletproof olarak genel bir isim alıyor.
Tereyağlı kahve, özel kahve çekirdeklerine veya MCT yağına ihtiyaç duymayan bulletproof kahvesinin kendi başınıza yapılan versiyonudur. Aslında, MCT’lerin iyi bir kaynağı olan hindistan cevizi yağı ve tuzsuz tereyağı ile yapılan herhangi bir kahve işe yarayacaktır.
Bulletproof Kahve Nasıl Yapılır?
Bulletproof kahve genellikle yüksek yağ ve düşük karbonhidrat içeren keto diyetini takip edenler tarafından kahvaltının yerine tüketilir. Bulletproof kahve şu şekilde hazırlanır;
- Yaklaşık 1 fincan (237-355 ml) kahve demleyin.
- 1-2 yemek kaşığı hindistan cevizi yağı ekleyin.
- 1-2 yemek kaşığı tuzsuz tereyağı ekleyin veya laktozsuz bir seçenek olan sade yağ (ghee yağı) tercih edin.
- Tüm malzemeleri köpüklü bir latte gibi olana kadar bir blenderde 20-30 saniye karıştırın ve işte bulletproof kahveniz hazır.
Bulletproof Kahve Besin Değerleri
2 yemek kaşığı hindistan cevizi yağı ve tuzsuz tereyağı içeren standart bir bardak (237 ml) bulletproof kahvenin besin değerleri şunlardır;
- Kalori: 445
- Karbonhidrat: 0 gram
- Toplam yağ: 50 gram
- Protein: 0 gram
- Lif: 0 gram
- Sodyum: Günlük ihtiyacın %9’u
- Vitamin A: Günlük ihtiyacın %20’si
Bulletproof kahvenin yağ içeriğinin neredeyse %85’i doymuş yağdır. Doymuş ve doymamış yağlar hakkında daha detaylı bilgi almak için buradaki yazımızı inceleyebilirsiniz.
Bulletproof Kahvenin Faydaları
Birçok kişi tereyağlı kahvenin uzun süreli enerji sağladığını, konsantrasyonu artırdığını ve açlığı bastırarak yağ yakımını desteklediğini savunur. Doğrudan bulletproof kahvenin ya da tereyağlı kahvenin potansiyel sağlık yararlarını ve risklerini inceleyen herhangi bir çalışma olmasa da, mevcut araştırmalara dayanarak varsayımlar yapmak mümkündür. Bulletproof kahvenin faydaları şunlardır;
1. Ketojenik diyeti takip edenler için yararlı olabilir
Bulletproof gibi yüksek yağlı bir içecek içmek, ketozise girmek ve ketozisi sürdürmek isteyenlere yardımcı olabilir. Hindistan cevizi yağı ve tereyağı, ketojenik diyeti takip edenler için de faydalıdır. Çünkü yüksek yağlı yiyecekler tüketmek ketozise ulaşmak ve onu sürdürmek için gereklidir. Bu yağları kahve ile birleştirmek, doyurucu, enerji veren, keto dostu bir içecek oluşturur ve ketozis içinde olan ketojenik diyet yapanlara yardımcı olabilir.
2. Tokluk hissini artırabilir
Bulletproof kahvenin savunucuları, açlığı bastırdığını ve daha az yemenize yardımcı olarak kilo vermenizi sağladığını iddia ediyor. Özellikle bulletproof kahvedeki hindistancevizi yağı, MCT’lerin zengin bir kaynağıdır, bu yağ türü diğer yüksek yağlı gıdalarda (yağlar, fındık ve et gibi) bulunan uzun zincirli trigliseritlerden (LCT’ler) daha fazla tokluk hissi sağlayabilir.
Kahvenize tereyağı, MCT yağı ve hindistan cevizi yağı eklemek, tokluk hissini artırabilir. Ancak, bazı bulletproof kahve içecekleri fincan başına 450 kalorinin üzerinde kalori içerebilir. Bununla birlikte, yüksek kalorili bir içeceği beslenmeye ya da kahvaltı gibi bir öğüne eklemenin, zayıflamaya yardım sağlayacağına dair bir kanıt yoktur. Hatta günün geri kalanında kalori hesabı yapmadığınız ya da dengeli beslenmediğiniz sürece kilo alımına neden olabilir.
3. Enerjiyi artırır
Tereyağlı kahvenin kan şekerinde ani düşüş olmadan sabit, uzun süreli enerji sağladığı düşünülmektedir. Teoride, yağ sindirimi yavaşlattığından kahvedeki kafein daha yavaş emilir ve daha uzun süreli enerji sağlar. Bulletproof kahvede bulunan yağdan gelen MCT’lerin kafeinin emilimini geciktirmesi ve etkilerini uzatması mümkün gibi görünebilir. Aksine, MCT yağı muhtemelen tereyağlı kahvenin iddia edilen uzun vadeli, enerji artırıcı etkilerinden sorumludur. Daha kısa zincirli olmaları nedeniyle MCT’ler hızla parçalanır ve vücudumuz tarafından emilir. Bu, onları anında bir enerji kaynağı olarak kullanabilecekleri veya karaciğeriniz tarafından daha uzun bir süre boyunca enerji seviyelerini artırmaya yardımcı olabilecek moleküller olan ketonlara dönüştürülebilecekleri anlamına gelir.
4. Konsantrasyonu artırır
Bulletproof kahvenin konsantrasyon artırdığı ve bilişsel işlevi iyileştirdiği söyleniyor. Keto diyeti uyguluyorsanız karaciğeriniz MCT’leri ketonlara dönüştürür. Bu ketonlar beyin hücreleriniz için önemli bir enerji kaynağıdır. Ketonların beyniniz tarafından kullanılmasının Alzheimer ve Parkinson gibi bazı nörodejeneratif hastalıklara fayda sağladığı gösterilmiş olsa da, MCT’lerin keton kaynağı olarak zihinsel berraklığı artırdığını gösteren hiçbir kanıt yoktur. Aksine, tereyağlı kahve içtikten sonra yaşanan zihinsel odaklanma, konsantrasyon ve uyanıklıktaki sözde artıştan kahvedeki kafeinin sorumlu olduğunu gösteren kanıtlar vardır.
Bulletproof Kahvenin Zararları
Bulletproof kahve, karbonhidrat ağırlıklı bir kahvaltının yerini alması amaçlanan yüksek kalorili bir içecektir. Doyurucu ve size daha fazla enerji vermesine rağmen, bunun sağlıklı bir öğün yerine geçtiğine dair hiçbir kanıt yoktur. Bulletproof ya da diğer adıyla kurşun geçirmez kahve, özellikle paleo ve düşük karbonhidrat diyeti yapanlar arasında giderek daha popüler hale geldi. Bulletproof kahveyi ara sıra içmek muhtemelen zararsız olsa da, bunu bir rutin haline getirmeniz önerilmez. İşte bulletproof kahvenin zararları;
1. Besin değeri düşüktür
Bulletproof kahve, iştahınızı azaltan ve enerji sağlayan bol miktarda yağ içermesine rağmen, bazı besin maddelerinden yoksundur. Tereyağlı kahvenin dengeli bir güne başlama şekli olmadığını belirtmek önemlidir. Besleyici bir kahvaltıyı tereyağlı kahveyle değiştirmek birçok önemli besin öğesini yerinden eder. Ayrıca, içeceği tipik kahvaltıya ek olarak içmek, muhtemelen gereksiz bir şekilde önemli miktarda kalori ekler. Bu içecekteki tüm kalorilerin yağdan gelmesi nedeniyle, protein, lif, vitaminler ve mineraller gibi diğer sağlıklı besin maddelerinden yoksun kalırsınız. Ispanaklı iki çırpılmış yumurta ile keten tohumu ve meyvelerle birlikte yulaf ezmesi gibi bir kahvaltı, size bir porsiyon bulletproof kahveden daha besleyici bir öğündür ve enerjinize ve genel sağlığınıza daha fazla fayda sağlayacaktır.
2. Doymuş yağ oranı yüksektir
Bulletproof kahvenin doymuş yağ oranı oldukça yüksektir. Doymuş yağların sağlık üzerindeki etkileri tartışmalı olsa da birçok sağlık uzmanı, yüksek alımın çeşitli hastalıklar için önemli bir risk faktörü olduğuna ve bundan kaçınılması gerektiğine inanmaktadır. Bazı çalışmalar doymuş yağın yüksek (LDL) kolesterol gibi kalp hastalığı risk faktörlerinde bir artışla ilişkilendirilmiş olsa da, araştırmalar doymuş yağın doğrudan kalp hastalığına neden olmadığını göstermektedir.
Doymuş yağlar makul miktarlarda tüketildiğinde sağlıklı beslenmenin bir parçası olabilirken, yüksek dozlarda tüketildiğinde zararlı olabilir. Doymuş yağ veya yüksek kolesterol seviyelerinden endişe ediyorsanız, bulletproof kahve alımını sınırlamak veya tamamen kaçınmak iyi bir fikir olabilir.
3. Kolesterol seviyesini yükseltebilir
Genellikle yağ oranı yüksek olan ve bulletproof kahve içerebilen düşük karbonhidratlı ve ketojenik diyetler üzerine birçok çalışma yapılmıştır. Bu araştırmaların çoğu, bu diyetlerin toplam ve LDL (kötü) kolesterol seviyenizi en azından ortalama olarak artırmadığını gösteriyor. Ancak herkesin yüksek yağlı diyete aynı şekilde tepki vermediğini unutmayın. Bazı insanların toplam ve LDL kolesterolün yanı sıra kalp hastalığı riskinin diğer belirteçlerinde de dramatik artışlar görülmektedir. Düşük karbonhidratlı veya ketojenik diyet yaparken kolesterol sorunu yaşayanların yapması gereken ilk şeylerden biri aşırı yağ (tereyağı gibi) alımından kaçınmaktır. Buna bulletproof kahve de dahildir.
Dengeli Beslenmeyi Unutmayın
Eğer bulletproof kahvesini denemek ve tüketmek istiyorsanız, dengeli beslenmeyi unutmayın. Günün geri kalanında diyetinizin yeterince besleyici olduğundan emin olmak için ekstra protein, meyve ve sebzeler tüketin. Ayrıca, diğer öğünlerde – eğer bir keto diyeti uygulamıyorsanız – yağ alımınızı azaltmalı ve günün geri kalanında yağ alımınızı dengeli tutmalısınız. Tereyağlı kahve çok yüksek miktarda doymuş yağ içerir, bu nedenle günün geri kalanında avokado, fındık, tohum ve balık yağı gibi tekli ve çoklu doymamış yağ kaynaklarını tercih etmek akıllıca olacaktır.
Ketojenik bir diyet takip edenler için, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu besinleri almasını sağlamak için bulletproof kahve yerine yumurta, avokado ve ıspanak gibi hindistan cevizi yağıyla pişmiş birçok besleyici ve keto dostu öğün seçeneği olduğunu unutmayın.
İlginizi Çekebilir
Bulletproof kahve, ketojenik diyet uygulayan insanlar arasında popüler olan ve kahvaltı yerine kullanılması amaçlanan yüksek yağlı bir kahve içeceğidir. Metabolizmanızı ve enerji seviyenizi artırdığı söylenir, ancak bu etkilerin kanıtlanması gerekmektedir. Yine de bulletproof kahve, yüksek kolesterol düzeyine sahip olmayanların yanı sıra düşük karbonhidratlı veya ketojenik diyet uygulayanlar için de güvenli olabilir. Bulletproof kahve ketojenik diyet uygulayanlara fayda sağlayabilirken, güne başlamanın daha sağlıklı birçok yolu vardır.
