Deve dikeni yüzyıllardır geleneksel tıpta bir dizi sağlık koşulunu tedavi etmek için doğal bir çare olarak kullanılmıştır. Karaciğeri korumak, anne sütü üretimini teşvik etmek ve diyabet yönetimine yardımcı olmak gibi birçok sağlık yararı olduğu bilinir. Ancak deve dikeni faydaları bilimsel açıdan kanıtlanmış mıdır? Bilimsel adı Silybum marianum olarak bilinen deve dikeni içindeki aktif bileşen olan silimarinin antioksidan, antiviral ve antiinflamatuar özelliklere sahip olduğu bilinmektedir. Deve dikeni genellikle karaciğer ve safra kesesi problemlerini tedavi etmek için kullanılır. İşte bilimsel açıklamalarla deve dikeni faydaları, riskleri, olası yan etkileri ve deve dikeni çayı hakkında bilmeniz gerekenler.
Deve Dikeni Nedir?
Deve dikeni bitkisi, aslında 2.000 yıldan uzun süredir kullanılan popüler bir bitkidir. Bitki, Akdeniz bölgesine özgüdür ve ayçiçeği ve papatya gibi diğer bitkileri de içeren Asteraceae bitki ailesinin bir üyesidir. Deve dikeni, kilo kaybından cilt sağlığına, anne sütü üretimini teşvik etmekten karaciğer rahatsızlıklarına kadar birçok sorunu tedavi etmek için yaygın olarak kullanılmaktadır. Bununla birlikte, birçok farklı potansiyel faydası olsa da, en çok doğal bir karaciğer dostu olarak bilinir ve karaciğer hastalıklarının yanı sıra safra kesesi sorunlarının tedavisinde yardımcı olmak için kullanılır. Deve dikeni bitkisi çay, tohum ya da takviye olarak tüketilebilir.
Deve Dikeni Faydaları
Deve dikeninin sağlığa faydaları şunları içerir;
1. Karaciğer Sağlığını Koruyabilir
Deve dikeni genellikle karaciğer koruyucu etkileri nedeniyle kullanılır. Deve dikeni, karaciğer hücrelerini yeniden inşa ederek, karaciğer hasarını azaltarak ve karaciğer yoluyla işlenen toksinleri vücuttan atarak güçlü bir karaciğer temizleyici görevi görür. Alkolik karaciğer hastalığı, alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı, hepatit ve hatta karaciğer kanseri gibi durumlar nedeniyle karaciğer hasarı olan kişiler tarafından düzenli olarak tamamlayıcı bir terapi olarak kullanılır. Daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmasına rağmen deve dikeni, karaciğerin hastalıklardan kaynaklanan hasarlara karşı korunmasına yardımcı olabilir.
2. Kansere Karşı Korunmaya Yardımcı Olabilir
Deve dikeni içerisindeki aktif bileşen olan silimarinin antioksidan etkilerinin, kanser tedavisi gören insanlar için yararlı olabilecek bazı antikanser etkilere sahip olabileceği öne sürülmüştür. Bazı hayvan çalışmaları, deve dikeni kanser tedavilerinin yan etkilerini azaltmak için yararlı olabileceğini göstermiştir. Bununla birlikte, insanlar üzerindeki çalışmalar çok sınırlıdır. Silimarinin kanser tedavisi gören kişileri desteklemek için nasıl kullanılabileceği belirlenmeden önce daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. Kanser riskini azaltan besinler ile ilgili bilgi almak için buradaki yazıya göz atabilirsiniz.
3. Kolesterolü Düşürmeye Yardımcı Olabilir
Deve dikeni, kalp sağlığına fayda sağlar ve iltihabı azaltarak, kanı temizleyerek ve arterlerdeki oksidatif stres hasarını önleyerek yüksek kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olur. Daha fazla bilimsel araştırmalara ihtiyaç duyulmasına rağmen, ön çalışmalar silimarinin diğer geleneksel tedavi yöntemleriyle birlikte kullanıldığında toplam kolesterol, kötü (LDL) kolesterol ve trigliserit düzeylerini iyileştirebileceğini göstermektedir. Bununla birlikte, deve dikeninin olası kalp yararları ile ilgili mevcut çalışmaların yalnızca yüksek kolesterol seviyelerine sahip olma eğiliminde olan diyabetli kişilerle yapılmış olmasıdır. Bu nedenle, deve dikeninin şeker hastası olmayan kişilerde aynı etkilere sahip olup olmayacağı ve gelecekte kolesterol seviyelerini doğal olarak düşürmek için kullanılıp kullanılmayacağı belirsizdir.
5. Safra Kesesi Taşlarının Önlenmesine Yardımcı Olabilir
Karaciğer, vücudumuza yiyecekler, su ve hava yoluyla giren besinleri ve toksinleri işlemeye yardımcı olan önemli bir sindirim organıdır. Karaciğer ve safra kesesi, pankreas, bağırsaklar ve böbrekler gibi diğer sindirim organları, karaciğer sağlığını iyileştirmek için yakın bir şekilde birlikte çalıştıkları için deve dikeni, safra kesesi taşları ve böbrek taşlarını önlemeye de yardımcı olabilir. Bu konuyla ilgili araştırmalar sınırlı olsa da, deve dikeni safra akışını artırma, alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı gibi karaciğer rahatsızlıklarına karşı koruma ve karaciğer detoksifikasyonunu destekleme kabiliyeti nedeniyle, safra taşlarının önlenmesinde yararlı olabilir.
6. Yaşlanma Sürecini Yavaşlatmaya Yardımcı Olabilir
Deve dikeninin antioksidan içeriği, yaşlanma sürecini yavaşlatmaya yardımcı olabilir. Yapılan çalışmalar deve dikeninin cilt hücreleri üzerinde antioksidan ve yaşlanmayı geciktirici etkilere sahip olduğu bulunmuştur. Bu nedenle deve dikeni tüketmek, cilt kanserini ve sivilce, koyu lekeler, kırışıklıklar, çizgiler ve renk değişikliği gibi cilt hasarını önlemenin kolay bir yolu olabilir. Bu konudaki araştırmalar çoğunlukla hayvan çalışmalarıyla sınırlıdır ve insanlar üzerinde daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Deve Dikeni Çayı
Deve dikeni içerisinde bulunan aktif bileşen silimarin bitkinin çiçeklerinde ve yapraklarında bulunsa da, en çok tohumlarında yoğunlaşmıştır. Deve dikeninin sözde sağlık yararlarının, silimarinin antioksidan özelliklerine bağlı olduğu düşünülmektedir. Deve dikeni çayları genellikle öğütülmüş veya bütün tohumlarla yapıldığından, bir miktar silimarin sağlarlar, ancak ekstraktlar kadar konsantre değildirler. Dahası, deve dikeni zayıf bir şekilde emilir ve suda çözünmez. Bu nedenle, bu çayı içmek, yararlı bitki bileşiklerini emmenin en iyi yolu değildir.
Deve dikeni çayı nasıl yapılır? Deve dikeni çayını evde yapmak kolaydır. Bitkinin tohumlarını ezebilir ve yapraklarıyla birlikte demleyebilirsiniz. Deve dikeni çayını, 1 çay kaşığı öğütülmüş tohumu 1 bardak sıcak suda 5-10 dakika demleyerek evde yapabilirsiniz. Deve dikeni çayı için günlük önerilen bir tüketim miktarı yoktur, ancak her bitki çayında olduğu gibi tüketiminde dikkatli olunması gerekir. Özellikle hamile veya emziren kişilerin ya da şeker hastalarının deve dikeni çayı tüketmeden önce doktorlarına danışmaları gereklidir.
İlginizi Çekebilir
Deve Dikeni Zararları, Riskleri ve Yan Etkileri
Deve dikeni genellikle güvenli ve iyi tolere edilir olarak kabul edilir ve çok az yan etki bildirilmiştir. Yaygın yan etkiler arasında genellikle ishal, mide bulantısı veya şişkinlik gibi rahatsızlıklar bildirilmiştir. Deve dikeni bazı ilaçlarla etkileşime girebileceğinden, herhangi bir ilaç kullanıyorsanız, sağlık uzmanınızla görüşmeniz tavsiye edilir. Bununla birlikte deve dikeni hamile kadınlar, bitkilere alerjisi olanlar ve şeker hastaları için güvenli kabul edilmez.
Deve dikeni faydaları bakımından dünya çapında karaciğer hastalığı, kanser ve diyabet dahil çok çeşitli farklı rahatsızlıklar için doğal bir çare olarak kullanılmaktadır. Bununla birlikte yapılan çalışmalar henüz yetersizdir ve insanlar üzerindeki etkilerini ve güvenirliğini anlayabilmek için daha fazla bilimsel araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.