Enginarın tarihi Antik Yunan döneminden Eski Mısır’a kadar uzanan çok uzun bir geçmişe sahiptir. Potansiyel tıbbi özellikle nedeniyle yüzyıllardır kullanılan enginar, günümüzde ise Akdeniz tipi beslenmenin temel gıda maddesi olmaya devam etmektedir. Peki enginarın faydaları nelerdir? Şaşırtıcı bir şekilde enginar, sebzeler arasında bilinen en yüksek antioksidan içeriğine sahiptir. İçerdiği lif, antioksidanlar ve diğer güçlü besinler nedeniyle enginarın, sindirim sistemi, bağışıklık sistemi, karaciğer ve cilt sağlığı da dahil olmak üzere genel sağlığa birçok yönden olumlu etkileri bulunur. Ayrıca harika bir tada sahip olan enginar, tüm tariflere uyum sağlayabilen çok yönlü bir besindir. İşte enginarın sağlığa en iyi 10 faydası, besin değerleri ve çok daha fazlası yazımızda.
Enginar Nedir?
Ülkemizde sakız enginarı ya da bayrampaşa enginarı en çok bilinen enginar türleridir. Aslında yaklaşık 140 farklı enginar çeşidinin var olduğunu biliyor muydunuz? Bunlardan sadece 40’ı gıda olarak satılmak üzere ticari olarak yetiştirilmektedir. Fransız enginarı ya da yeşil enginar olarak da bilinen “Cynara cardunculus var. scolymus” türü ise en popüler olanıdır. Bununla birlikte enginar genellikle bir sebze olarak kabul edilse de, papatyagiller ailesinden mavi-mor renkte çiçekler açan bir deve dikeni türüdür. Akdeniz’e özgü olan enginar ülkemizde Akdeniz, Ege ve Marmara bölgesinde yetişir. Bununla birlikte enginar, kalbi, çanağı, yaprakları ve sapı gibi çoğu kısmı farklı yemek tariflerinde kullanılan bir bitkidir.
Enginar Besin Değeri
Lif, vitaminler, mineraller ve antioksidanlar açısından zengin olan enginar, güçlü besinlerle doludur. Enginar kalori bakımından, çoğu meyve ve sebze gibi oldukça düşüktür.
Bir orta boy pişmiş enginarın besin değeri şunları içerir;
- Kalori: 63.6 kalori
- Karbonhidrat: 14.3 gram
- Lif: 7 gram
- Şeker: 1.1 gram
- Protein: 3.5 gram
- Yağ: 0.4 gram
- Folat: 107 mikrogram (günlük ihtiyacın %27’sini)
- K vitamini: 17.8 mikrogram (günlük ihtiyacın %22’si)
- C vitamini: 8.9 miligram (günlük ihtiyacın %15’i)
- Magnezyum: 50.4 miligram
- Potasyum: 343 miligram
- Fosfor: 87.6 miligram
- Bakır: 0.2 miligram
- B3 vitamini (Niasin): 1.3 miligram
- B2 vitamini (Riboflavin): 0.1 miligram
- B6 vitamini: 0.1 miligram
- B1 vitamini (Tiamin): 0.1 miligram
Bir orta boy pişmiş enginar 63.6 kaloriye sahiptir. Bununla birlikte, enginarın kalori miktarının çoğu karbonhidratlardan gelir ve karbonhidrat miktarının çoğunu da lif içeriği oluşturur. Bu nedenle lif bakımından zengin ve şeker miktarı yok denecek kadar az olan enginar, düşük karbonhidratlı bir besin olarak kabul edilir.
Enginarın Faydaları
Enginar birçok nedenden dolayı sağlıklı beslenmenin bir parçası olmalıdır. Peki enginarın faydaları nelerdir? Aslında, kalp sağlığına iyi gelen çeşitli yararları nedeniyle son yıllarda daha popüler hale gelen enginarın sağlığa faydaları, büyük ölçüde içeriğindeki antioksidanlar ve diğer bitki bileşiklerinden gelmektedir. Enginar bitkisinin birçok kısmı faydalı olsa da, özellikle yaprakları enginardaki en güçlü besinlerin çoğunun depolandığı yerdir. Ayrıca enginar bitkisinin yaprak özleri karaciğeri koruyucu özelliğinden dolayı gıda takviyelerinde kullanılmakta olup, anti-kanserojen, antioksidatif, antiviral ve antibakteriyel etkilere sahiptir. İşte eksiksiz enginar faydaları listesi;
1. Kansere karşı koruyucudur
Enginar, kuersetin, rutin, gallik asit ve silimarin gibi bir kanser hücreleriyle savaşan antioksidanlar ve bitkisel besinlerle doludur. Antioksidanlar vücuttaki hücrelerde hasar ve çeşitli kronik rahatsızlıklara yol açan serbest radikallere karşı savaşan bileşiklerdir. Antioksidan bakımından yüksek bir beslenme, çeşitli kanser türlerini önlemeye ve genel sağlığı iyileştirmeye yardımcı olabilir.
2. Kolesterol seviyelerini iyileştirebilir
Enginar, kolesterol seviyeleri üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabilir. Yapılan araştırmalar, enginar tüketmenin kalp sağlığını destekleyebilecek trigliseritleri, toplam ve LDL(kötü) kolesterolü azaltabileceğini göstermektedir. Enginar, kolesterol oluşumunu önleyen bir antioksidan olan luteolin içerir. Ayrıca enginarda bulunan güçlü bir madde olan sinarin, kolesterolü sağlıklı bir düzeye getirmek için en iyi doğal ilaçlardan biridir. Enginar kalbinin kolesterol düşürücü etkileri ise inülin adı verilen çözünür lif türüne bağlıdır.
3. Tansiyonu düzenlemeye yardımcı olur
Enginar tüketmek yüksek tansiyonu, vücuttaki iltihabı ve kan akışını iyileştirmeye yardımcı olabilir. Aslında yapılan araştırmalar enginarın, yüksek tansiyon düzeyine sahip kişilerde sistolik (büyük tansiyon) ve diastolik (küçük tansiyon) kan basıncını önemli ölçüde azaltabileceğini göstermektedir. Ayrıca enginar, kan basıncını düzenlemeye yardımcı olan iyi bir potasyum kaynağıdır. Potasyum içeren en sağlıklı besinler hakkında bilgi almak için buradaki yazıya göz atabilirsiniz.
4. Karaciğeri temizler
Enginar, karaciğerinizi hasara karşı koruyabilir ve yeni doku gelişimini destekleyebilir. Ayrıca karaciğerden zararlı toksinlerin atılmasına yardımcı olan safra üretimini artırır. Peki enginar neden karaciğere iyi gelir? Enginarın karaciğere faydaları, karaciğeri koruyan ve yenileyen güçlü bir antioksidan olan silimarin içeriğinden gelmektedir.
5. Sindirimi kolaylaştırır
Enginar, yüksek lif içeriği sayesinde dost bağırsak bakterilerini teşvik eder, sindirim sağlığını destekler ve kabızlığı önler. Enginar, prebiyotik görevi gören bir tür lif olan inülin içerir. Ayrıca yapılan araştırmalara göre enginar, şişkinlik, mide bulantısı ve mide ekşimesi gibi hazımsızlık semptomlarının hafiflemesine yardımcı olabilir.
6. İdrar söktürücüdür
Enginarlar doğal diüretikler olarak kabul edilirler. İdrar söktürücü özellikleri sayesinde vücuttan toksinlerin atılmasına yardımcı olurlar. Enginar, apigenin, sinarin, silimarin ve luteolin gibi idrar söktürücü özelliklere sahip olan bir dizi antioksidan içerir. Bununla birlikte enginar suyu günümüzde birçok sağlık düşkünü tarafından tüketilen bir bitki çayı olarak popülerlik kazanmıştır. Birçok insan enginar suyunun faydaları bakımından, vücudu toksinlerden arındırma, yağ yakma, kilo verme ve idrar söktürücü özellikleri ile mükemmel bir arındırıcı bitki çayı olduğunu düşünmektedir.
7. Kan şekeri seviyelerini dengeler
Enginar, düşük glisemik indekse sahip olduğu için kan şekeri seviyesinin dengelenmesine yardımcı olur. Enginar içeriğinde bulunan yüksek miktarda lif, kan şekeri seviyelerini normalleştirmeye ve şeker hastaları için ciddi sorunlara yol açabilecek insülindeki ani yükselişleri ve düşüşleri önler. Lif, sindirilebilen ve insülin gerektirmeyen bir madde olduğu için glikozun kanda daha yavaş emilmesini sağlar. kan şekerini dengelemeye yardımcı olabilecek en iyi besinler hakkında bilgi almak için buradaki yazıya göz atabilirsiniz.
8. Kansızlığı önleyen iyi bir demir kaynağıdır
Pek çok insan, dana eti ve yumurta gibi hayvansal ürünlerin tek ve en iyi demir kaynağı olduğunu düşünse de, özellikle enginar gibi bazı bitkisel besinler de iyi bir kaynaktır. Düşük demir seviyeleri yorgunluğa, zayıflamış bir bağışıklık sistemine, zayıf konsantrasyona ve hassas bağırsak hastalığı gibi sindirim bozukluklarına neden olabilir. Daha da ciddi olanı, anemi adı verilen ve demir seviyelerinin uzun bir süre boyunca düşük olduğunda ortaya çıkan bir durumdur. Anemi, vücut yeterli hemoglobin üretemediği zaman ortaya çıkar ve bu nedenle kırmızı kan hücreleri oksijeni vücutta düzgün bir şekilde dağıtamaz. Demir açısından zengin besinler tüketmek, kansızlığı ve demir eksikliğiyle ilişkili olumsuz belirtileri önlemenin harika bir yoludur.
9. Cilt sağlığına faydalıdır
C ve E vitamini gibi vitaminler ve diğer besinleri içeren yeterli gıdaları yememek, genellikle düşük kollajen üretimine ve cildi erken yaşlandıran diğer ciltle ilgili durumlara neden olur. Enginarın cilde faydaları arasında bağışıklık sisteminizi desteklemesi ve serbest radikallerle savaşan antioksidanlar sağlaması yer alır. Bağışıklık sisteminin güçlü ya da zayıf olması, büyük ölçüde bağırsak duvarının sağlığına ve vücudunuzda uygun şekilde emilen besinlerin miktarına bağlıdır. Bu nedenle bağışıklık sisteminiz ne kadar güçlüyse cildiniz enfeksiyonlardan ve sağlıksız bakterilerden o kadar iyi korunur.
10. Sağlıklı bir diyet için idealdir
Enginar, düşük kalorili bir sebze olup, özellikle diyet yapanlar için harika bir seçenek olabilir. Bir orta boy tuzsuz, pişmiş enginar yaklaşık 64 kalori ve 3,5 gram protein içerir ve bu da onu düşük karbonhidratlı diyet yapanlar için mükemmel bir sebze haline getirir. Ayrıca enginar, vücuttaki birçok işlev için çok önemli olan lif bakımından çok yüksektir. Zengin lif içeriği sayesinde tokluk hissini arttırmaya, tatlı krizlerini önlemeye ve kilo kaybına yardımcı olabilir.
İlginizi Çekebilir
Sağlık açısından enginarın faydaları, içeriğindeki sayısız antioksidan içeriğinden gelmektedir. Zengin besin içeriği sayesinden sindirim sisteminden kilo kontrolüne, bağışıklık sisteminden cilt sağlığına kadar sayısız yararları bulunan bir sağlık deposudur. Bu nedenle enginar, herkes için sağlıklı beslenmenin bir parçası olmalıdır.
