Porsiyonlar, gramlar, yüzdeler, protein içeriği ya da şeker yerine kullanılan sayısız farklı isimler arasında, satın aldığınız ürünlerin gıda etiketlerini okumak karmaşık bir kod çözüyormuş gibi hissetmenize neden olabilir. Ancak özellikle vegan besleniyorsanız ya da protein takviyesi kullanıyorsanız bilmeniz gereken bir terim vardır; “soya proteini”. Yüksek protein içeriğinden dolayı dünya çapında yaygın olarak kullanılan soya fasulyesi; soya sütü, tofu, miso, tempeh ve soya proteini de dahil olmak üzere çeşitli ürünlere dönüştürülür. Bununla birlikte çoğu protein tozu süt proteinlerinden kazein, peynir altı suyu, yumurta proteini veya soya fasulyesinden ekstrakte edilmiş soya proteininden elde edilir. Soya proteini ise özellikle vejeteryanlar ve veganlar için çok uygundur. Ancak soya, oldukça tartışmalı olan besinlerden biridir. Peki sizin için soya proteini zararlı mı yoksa yararlı mı? İşte bilmeniz gerekenler.
Soya Proteini Zararlı Mı?
Soya proteini vejeteryanlar, veganlar, süt ürünlerinden kaçınanlar veya bu ürünlere alerjisi olanlar için önemli bir besin kaynağıdır. Ayrıca sporcuların ya da egzersiz yapan kişilerin tercih ettiği takviye bir protein tozudur. Bununla birlikte bazıları soya proteinini önemli bir beslenme kaynağı olarak görürken, diğerleri sağlığa zararlı olabileceğini düşünüyor. Peki merak edenler için soya proteini besin değeri, faydaları ve zararlarına daha yakından bakalım.
Soya Proteini Besin Değeri
Soya proteini besinler açısından zengin ve iyi bir bitki bazlı protein kaynağı olmasına rağmen, mineral emilimini azaltabilen fitatlar içerir. 28 gram soya proteini tozunun besin içeriği şu şekildedir;
- Kalori: 95
- Yağ: 1 gram
- Karbonhidrat: 2 gram
- Elyaf: 1,6 gram
- Protein: 23 gram
- Demir: Günlük İhtiyacın %25’i
- Fosfor: Günlük İhtiyacın %22’si
- Bakır:Günlük İhtiyacın %22’si
- Manganez: Günlük İhtiyacın %21’i
Bitkisel protein kaynağı olan soya peyniri tofu ile ilgili bilgi almak için buradaki yazıyı inceleyebilirsiniz.
Soya Proteini Faydaları
Bazı araştırmalar, beslenmenize soya proteini eklemenin çeşitli sağlık yararları sağlayabileceğini göstermektedir.
- Kas Oluşturmaya Yardımcı Olabilir
Diğer bitki bazlı proteinlerin çoğunun aksine, soya proteini tam bir proteindir. Bu, vücudumuzun yapamayacağı ve gıdalardan elde etmesi gereken tüm temel amino asitleri içerdiği anlamına gelir. Her bir amino asit kas protein sentezinde rol oynasa da, dallı zincirli amino asitler (BCAA) kas yapımı söz konusu olduğunda en önemlisidir. Kas yapımı ve kasın korunması söz konusu olduğunda anahtar kabul edilen üç farklı “dallı zincirli amino asitler” (BCAA) bulunur; lösin, izolösin ve valin. Spesifik olarak, BCAA lösin, kas protein sentezini teşvik eden ve kas oluşturmaya yardımcı olan bir madde olarak kabul edilir. Soya proteini BCAA lösin içermesine ve kas protein sentezini bir dereceye kadar artırmasına rağmen, kas oluşturmak için peynir altı suyu proteininden daha düşük görünmektedir.
- Kilo Vermeye Yardımcı Olabilir
Araştırmalar, yüksek proteinli diyetlerin, kalori veya besinleri sınırlamadan bile kilo kaybına neden olabileceğini göstermektedir. Bununla birlikte, soya proteini ile kilo kaybı arasındaki ilişki ile ilgili kanıtlar karışıktır. Bazı araştırmalar, soya proteininin kilo vermede hayvan bazlı proteinler kadar etkili olabileceğini gösteriyor, ancak kanıtlar karışık ve diğer proteinlerden daha etkili olduğunu göstermiyor.
Soya Proteini Zararları
Bazı insanların soya ürünleri konusunda endişeleri var. soya proteini zararlı mı? diye düşünen kişilerin endişe duyduğu konular şu şekilde sıralanabilir;
- Soya proteini antinutrientler olarak da bilinen ve mineral emilimini azaltabilen fitatlar içerir. Bununla birlikte tek besin kaynağı olarak soya proteinine güvenmediğiniz sürece ve dengeli beslendiğiniz müddetçe fitatlar sağlığınızı olumsuz yönde etkilemez.
- Soya proteini tüketmenin tiroid fonksiyonunu etkileyebileceği konusunda da bazı endişeler vardır. Soyadaki izoflavonlar, tiroid fonksiyonuna ve hormon üretimine müdahale edebilen guatrojenler olarak işlev görür. Bununla birlikte tiroid hastalığı olan kişilerin hormon dengesini etkileme ve tiroid hormonu ilaçlarının emilimini engelleme potansiyeli nedeniyle soya ürünleri tüketimini sınırlamaları önerilmektedir.
- Birçok insan fitoöstrojen içeriği nedeniyle vücuttaki doğal hormon seviyelerini bozabileceğinden soya proteininden uzak durur. Fitoöstrojenler, bitkilerde doğal olarak oluşan ve insan östrojen hormonlarına benzer biyolojik etkilere sahip kimyasal bileşiklerdir. Soya, bunların önemli bir kaynağıdır. bununla birlikte soya protein tozunun üretiminde fitoöstrojen içeriğinin önemli bir bölümü ortadan kaldırılmıştır.
- Benzer şekilde, birçok erkek soya proteininin testosteron seviyelerini düşürebileceğinden endişeleniyor, ancak araştırmalar bu iddiayı desteklemiyor.
- Son olarak, soya ürünleri tartışmalıdır çünkü sıklıkla genetik olarak değiştirilebilirler (GDO). Şu anda, genetiği değiştirilmiş soya fasulyesi yemenin GDO’suz çeşitlere kıyasla herhangi bir olumsuz sağlık etkisine sahip olduğuna dair iyi bir kanıt yoktur. Yeşil soya fasulyesi “edamame” hakkında bilgi almak için buradaki yazıya göz atabilirsiniz.
İlginizi Çekebilir
Soya proteini, tam bir protein kaynağıdır. Genel olarak soya, çoğu insan için güvenlidir ve kilo kaybı dahil sağlık yararları sağlayabilir. Tadını seviyorsanız veya bitki bazlı besleniyorsanız soya proteinini kullanmaya devam edebilirsiniz. Bununla birlikte soya proteini zararlı mı? sorusu ile ilgili endişeler özellikle soya proteini için değil, genel olarak soya tüketmek ile ilgilidir. sağlığı nasıl etkilediğini görmek için soya proteini tozu üzerinde daha fazla araştırma yapılması gerekiyor.
